Wiele mówi się obecnie na temat różnego rodzaju nadwrażliwości pokarmowych. Często słyszy się, że ktoś ma zdiagnozowaną alergię lub nietolerancję na dany produkt spożywczy. W poprzednim artykule znajdziesz dokładny i aktualny podział nadwrażliwości pokarmowych i dowiesz się czym się one różnią. Teraz czas poruszyć temat diagnostyki – jak bada się poszczególne nadwrażliwości na pokarmy?
Alergia pokarmowa IgE zależna – testy alergiczne
- testy skórne – wykonuje się je najczęściej u alergologa. Polegają na tym, że na skórę nakłada się określony płyn z alergenem (np. truskawki), nakłuwa się skórę, a po pewnym czasie sprawdza się czy wystąpił odczyn alergiczny. Powstałe w kontakcie z alergenem pęcherzyki są mierzone linijką, a ich średnica porównywana do pęcherzyka powstałego w reakcji na kontrolę dodatnią. Wynik testu interpretuje alergolog.
- testy z krwi – w celu wykrycia alergii bada się poziom przeciwciał klasy IgE. W badaniu oznacza się ogólny poziom przeciwciał IgE oraz pojedyncze alergeny (IgE specyficzne). W laboratoriach znajdziemy często panele alergiczne np. panel pokarmowy, wziewny, jady owadów, mleczny i wiele innych.
Należy przy tym pamiętać, aby na 7-14 dni przed testami odstawić leki antyhistaminowe (przeciwalergiczne), gdyż mogą dać wynik fałszywie ujemny.
Nadwrażliwość pokarmowa IgG-zależna (popularnie zwana alergią opóźnioną)
W celu wykrycia nadwrażliwości wykonuje się badanie z krwi przeciwciał klasy IgG. Test pozwala na zbadanie aktywności przeciwciał wszystkich subklas IgG podczas kontaktu z danym pokarmem (antygenem). Badanie wykonuje się tylko w specjalistycznych laboratoriach. Obecnie na rynku dostępne są podstawowe panele, badające 50-100 pokarmów oraz panele pełne, badające 250-300 pokarmów.
Nietolerancja laktozy i fruktozy
Mimo, że nietolerancja laktozy i fruktozy wynika z braku wydzielania różnych enzymów to diagnostyka nietolerancji opiera się na tych samych zasadach:
- wodorowy test oddechowy – przed badaniem pacjent oddaje próbkę wydychanego powietrza, która stanowi punkt odniesienia. Następnie badany wypija napój zawierający laktozę/ fruktozę. Jeżeli po jego wypiciu poziom wodoru w wydychanym powietrzu znacznie wzrasta w porównaniu do pierwszej próbki, oznacza to duże prawdopodobieństwo nietolerancji laktozy/fruktozy u osoby badanej. Wynika to z tego, że niestrawiona laktoza/fruktoza ulega fermentacji w jelicie grubym, w wyniku czego powstają duże ilości wodoru, który jest wydalany przez drogi oddechowe.
Należy pamiętać, że jeżeli osoba badana w ciągu miesiąca lub dwóch przed badaniem przyjmowała antybiotyki, liczba bakterii w jelicie grubym może być mniejsza, co może powodować fałszywie ujemny wynik wodorowego badania oddechowego.
- test tolerancji laktozy/fruktozy wykonywany we krwi – badanie polega na podaniu pacjentowi laktozy/fruktozy, a następnie na oznaczeniu stężenia glukozy we krwi. Jeśli pomimo spożycia laktozy/fruktozy, poziom glukozy we krwi nie wzrasta, wskazuje to na jej nietolerancję. Jeśli jednak poziom glukozy rośnie, wskazuje to, że występujące objawy spowodowane są innym stanem chorobowym.
Nietolerancja histaminy
Najczęściej przyczyną nietolerancji histaminy jest uwarunkowany genetycznie niedobór diaminooksydazy (enzymu rozkładającego histaminę -DAO) , wpływ inhibitorów DAO (alkohol, niektóre leki) bądź przekroczenie dawki histaminy z pokarmem, którą organizm jest w stanie rozłożyć.
- badanie diaminooksydazy (DAO) w surowicy krwi – polega na oznaczeniu enzymu odpowiadającego za degradację histaminy w organizmie
- oznaczenie ilości histaminy i DAO w kale
Opisane wyżej badania dają możliwość wykrycia nadwrażliwości, alergii i nietolerancji co w połączeniu z zastosowaniem leczenia dietetycznego pozwala pozbyć się męczących objawów. Jeśli masz wątpliwości, w pod jakim kątem się diagnozować poproś o pomoc swojego lekarza lub dietetyka.
Natalia Bobowik
dietetyk