“Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek..” to sygnał, że za tydzień kończy się karnawał i nadejdzie okres Wielkiego Postu. Pożegnajmy ostatnie dni karnawału bawiąc się i kosztując jak każe tradycja staropolska kilku przysmaków specjalnie przygotowywanych na tą okazję, bo jeśli tego nie zrobimy według przesądu czeka nas niepowodzenie w dalszym życiu.
Mięsopust lub combrowy czwartek, który tak dawniej był nazywany ma swoją legendę. Był to bowiem dzień, w którym zmarł krakowski burmistrz Combr szczególnie brutalny dla miejscowych przekupek z krakowskiego rynku. Kobiety były tak zastraszane i karane za najmniejsze przewinienia przez burmistrza, że z chwilą jego śmierci postanowiły wziąć odwet za wszystkie krzywdy i zorganizowały biesiadę, która w późniejszym czasie przerodziła się w corocznie obchodzony “babski comber” i zwyczaj, który przetrwał do dnia dzisiejszego. Wprawdzie pierwotnie podczas biesiady przekupek obrywało się z reguły mężczyznom, którzy przebierani byli w słomiane wieńce i zmuszani do przeróżnych upokarzających czynności, jednak później tłusty czwartek obchodzono chodząc gromadami po ulicach, tańcząc, śpiewając, płatając figle i oczywiście zajadając się pysznościami. W niektórych regionach Polski do dziś dnia kultywowane są parady przebierańców z “kozą” na czele co ma przynosić człowiekowi szczęście i urodzaj oraz przygotować do przybycia wiosny.
Dawniej w tym dniu jadano potrawy ze słoniną, boczkiem i mięso. Wówczas pączki pieczone były z mąki chlebowej, nadziewano je słoniną i smażono na smalcu. Dzisiaj królują pączki nadziewane budyniem, marmoladą, czekoladą czy bitą smiętaną polane lukrem, sosem czekoladowym lub posypane cukrem pudrem. Taki przeciętnie ważący 50 g pączek ma około 200-300 kcal. Znacznie wyszczuploną alternatywą pączka mogą być faworki, które w porównaniu do pączka ważą 15-20 g i mają 75 kcal, ale one również smażone są na głębokim tłuszczu, który nie dość , że jest bardzo niezdrowy to następnego dnia może wywołać wiele wyrzutów sumienia.
Aby nieco “odtłuścić” wypieki w Tłusty Czwartek możemy np. posypać pączki małą ilością cukru pudru lub fruktozą, której niska kaloryczność pozwala nam zapomnieć o zgubnych skutkach słodzenia. Dodanych do masy kilka kropel spirytusu lub octu zapobiegnie wchłonięciu przez ciasto nadmiernej ilości tłuszczu. Nie obędziemy się również bez ręczników papierowych, na które powinniśmy przełożyć świeżo upieczone faworki czy pączki. Zamiast gotowej polewy czekoladowej zróbmy własną z gorzkiej czekolady ze szczyptą brązowego cukru i nutką aromatu waniliowego lub migdałowego.
Zachęcamy do skorzystania z naszego “odchudzonego” przepisu pączków z piekarnika. Przygotowany w ten sposób tłustoczwartkowy łakoć ma tylko 112 kcal.
Tłusty czwartek w 2011r przypada 3 marca.
Odchudzone pączki, przepis na ok. 18 sztuk, 1 sztuka: 112kcal
- 50 g Margaryna roślinna
- 300 g Mąka razowa (lub pełnoziarnista)
- 10-15 g Suszone drożdże
- 125 ml Mleko 2%
- 60 g Cukier
- 120 g Jaja kurze całe (2 jajka)
- Szczypta soli
- 180 g Dżem niskosłodzony
- 50 g Fruktoza
- ok. 20 włoskich orzeszków w skorupkach
- Cynamon
- 20 g Mąka do obtoczenia orzeszków
- 20 g Olej do zamoczenia orzeszków
Do przesianej mąki dodaj drożdże, sól, cukier i wymieszaj. Margarynę rozpuść w ciepłym mleku, przestudź i wlej do miski z mąką. Następnie dodaj jedno jajko i wymieszaj przez około 5 minut miksując. Gdy masa stanie się gładka odstaw ją na 1/2 godziny w ciepłe miejsce.
Po tym czasie ciasto rozwałkuj na grubość ok. 2 cm. i wykrawaj z niego szklanką kółeczka , które następnie przekładaj na wyłożoną papierem do pieczenia blaszkę.
Orzechy umyj, wytrzyj, a następnie zamocz w oleju i obtocz w mące. Orzeszki układaj na krążkach z ciasta, lekko je dociskając.
Jajko rozkłóć, posmaruj nim powierzchnię pączków. Pączki włóż do letniego piekarnika nastawionego na 170 st.C. Piecz ok. 25 minut aż staną się rumiane. Po wyjęciu z pieca, z pączków usuń orzeszki a w ich miejsce włóż po łyżeczce dżemu. Posyp je cynamonem i fruktozą.
Małgorzata Panek- dietetyk
