W dzisiejszych czasach gdy większość osób żyje w ciągłym biegu, a na rogu każdej z ulic napotyka się mnóstwo barów szybkiej obsługi z żywnością typu fast-food, ciężko przywiązać wagę do jakości tego co się zjada. Często nie zdając sobie sprawy z tego jak wielki wpływ żywność wywiera na Twoje zdrowie, samopoczucie i sylwetkę.
Spójrzmy na produkty które obecnie spożywasz. Duży wpływ ma na nie obróbka którą przechodzą już na wstępie począwszy od oprysków, po konserwanty. Substancje te używane są w celu wydłużenia żywotności produktu aby móc go przetransportować, zapakować, sprzedać, a dopiero w następnej kolejności spożyć. Nie bez znaczenia jest również Twoja ingerencji poprzez smażenie, poddawanie działaniu często niekorzystnych zmian na głębokim tłuszczu i przy wysokiej temperaturze. Podczas zachodzącej wtedy polimeryzacji i cyklizacji powstają wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne które mają własności rakotwórcze.
Kolejnym czynnikiem są dodatki które stosujesz do przygotowanych (przetworzonych już!) potraw tj. gotowe dipy czy sosy, napakowane niekorzystnymi dla naszego zdrowia substancjami ( sól, cukier, substancje barwiące, zapachowe, konserwanty).
Zazwyczaj w gotowych produktach znajdziemy mnóstwo dodatków ukrytych pod symbolem „E”. Przeciętny konsument nie zna ich znaczenia, nie jest więc świadomy tego jakie ‘dodatki’ spożywa w swoim posiłku.
Sprawdźmy więc co kryje symbol E….
- E 100-199 – barwniki
- E 200-299 – substancje konserwujące
- E 300-399 – synergenty, przeciwutleniacze
- E 400-499 – substancje zagęszczające, stabilizujące, emulgatory, najczęściej stosowane na powierzchni wyrobów.
Część z tych dodatków może być oczywiście pochodzenia naturalnego, nie wszystkie szkodzą. Jednak większość jest pochodzenia sztucznego i mogą działać niekorzystnie na organizm. Konserwanty te mogą być przyczyną alergii lub zwiększać jej objawy. Często spożywane w nadmiernej ilości w produktach sztucznych i chemicznych substancji sprzyja odkładaniu wody w organizmie, złemu samopoczuciu, czy wywołują uczucie ciężkości.
Składniki ze świeżych produktów i dań są o wiele lepiej przyswajalne przez organizm i posiadają więcej cennych właściwości zdrowotnych jak witaminy, minerały.
Jakie znaczenie mają dla nas produkty pochodzące ze znanego i sprawdzonego źródła?
Okazuje się, że spożywanie roślin strączkowych o dobrej jakości pomaga w zwalczaniu trądziku. A także warto pamiętać o jajach, otrębach ponieważ dbają o nasz organizm od wewnątrz i pomagają utrzymać zdrową i czystą cerę. W przeciwieństwie do żywności z mnóstwem konserwantów i sztucznymi dodatkami po spożyciu których cera nie wygląda dobrze.
By wyeliminować te negatywne czynniki warto zaopatrywać się w produkty:
- świeże,
- naturalne,
- nieprzetworzone,
- nie poddane wcześniejszej obróbce przez producenta,
- bez zbędnych dodatków,
- pochodzące ze sprawdzonych źródeł dostaw,
- najlepiej z pierwszej ręki (od lokalnych dostawców) charakteryzujące się wysoką zawartością składników.
Patrząc na jakość żywności trzeba mieć na uwadze również straty jakie powoduje obróbka technologiczna surowców. Najmniej stabilną jest witamina C, której zawartość zmniejsza się podczas gotowania warzyw. Zbyt długie przechowywania żywności, obieranie czy rozdrabnianie również wpływa negatywnie na jakość żywności. Jeżeli decydujesz się na obieranie jabłek najlepiej zrób to jak najcieniej ponieważ w skórce zawarta jest największa ilość tej witaminy.
Kolejnym czynnikiem zmniejszającym ilość witamin jest moczenie, im dłużej moczymy tym więcej witamin i minerałów dyfunduje do świata wodnego. Identyczna sytuacja jest z gotowaniem, im dłuższe tym mniejszą ilość witamin spożyjesz, dlatego też najlepiej jest gotować jak najkrócej.
Najbardziej podatną na straty podczas obróbki jest witamina B. Warto mieć także na uwadze promieniowanie UV, jeżeli ogrzewają i nasłoneczniają produkt zbyt długo tracą one na wartości i mogą przyspieszyć procesy gnilne. Po spożyciu takiego produktu możesz nie czuć się najlepiej dlatego lepiej żywność przechowywać w temperaturze pokojowej, bądź chłodniczej.
Staraj się kupować pojedyncze produkty, składniki i to z nich własnoręcznie przygotowywać gotowe potrawy, sosy, dipy, kremy, dżemy czy nawet pierogi, zupy itp.
Przygotowując dania i dodając dodatki samemu masz pewność co jest dodane oraz w jakich proporcjach się w nich to znajduję. Twoje potrawy będą wtedy charakteryzować się wysoką jakością, a co za tym idzie wartością odżywczą, zawartością witamin i minerałów. Dzięki temu automatycznie zyska na tym Twoja sylwetka i zdrowie.
Miejmy nadzieję, że z czasem wszyscy będą przywiązywać większą uwagę do jakości tego co spożywają.
Robert Lipert
dietetyk