Zdrowie nerek ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania całego organizmu, a odpowiednio dobrana dieta może realnie spowolnić rozwój chorób nerek, zmniejszyć objawy i poprawić samopoczucie. Coraz więcej pacjentów szuka więc specjalisty, który nie tylko zna podstawy żywienia, ale rozumie specyfikę niewydolności nerek, dializ czy kamicy. Taką osobą jest dietetyk nefrologiczny – ekspert, który łączy wiedzę z zakresu dietetyki i nefrologii, pomagając bezpiecznie jeść przy osłabionej czynności nerek.
Kim jest dietetyk nefrologiczny i czym się zajmuje
Dietetyk nefrologiczny to dietetyk kliniczny specjalizujący się w żywieniu osób z chorobami nerek. Pracuje z pacjentami na różnych etapach choroby – od wczesnych stadiów przewlekłej choroby nerek, przez okres przeddializacyjny, po pacjentów dializowanych i po przeszczepie. Jego zadaniem jest tak zaplanować sposób żywienia, aby odciążyć nerki, a jednocześnie dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
Specjalista ten ściśle współpracuje z nefrologiem, pielęgniarką dializacyjną oraz innymi członkami zespołu terapeutycznego. Analizuje wyniki badań krwi i moczu, takie jak poziom kreatyniny, mocznika, sodu, potasu, fosforu czy wapnia, a także GFR (wskaźnik filtracji kłębuszkowej). Na tej podstawie dobiera odpowiednie ilości białka, płynów oraz minerałów, aby nie doprowadzić do powikłań metabolicznych typowych dla niewydolności nerek.
Ważnym elementem pracy dietetyka nefrologicznego jest edukacja pacjenta. Osoba z chorymi nerkami musi nauczyć się czytać etykiety, rozpoznawać produkty o wysokiej zawartości sodu czy fosforu, odpowiednio przygotowywać warzywa z ograniczeniem potasu, a także planować posiłki tak, by nie przeciążać organizmu. Dietetyk nefrologiczny tłumaczy, dlaczego niektórych pozornie zdrowych produktów – jak suszone owoce czy orzechy – nie można jeść w dużych ilościach w określonych stadiach choroby.
To także specjalista wspierający pacjenta psychologicznie w procesie zmian nawyków żywieniowych. Przewlekła choroba nerek często wymusza rezygnację z ulubionych dań, wprowadza konieczność ważenia porcji, liczenia płynów oraz dokładnego planowania jadłospisów. Dietetyk nefrologiczny pomaga tak zmodyfikować codzienną dietę, aby była możliwie smaczna, urozmaicona i dopasowana do stylu życia pacjenta, a nie tylko zestawem zakazów.
Dlaczego dieta jest tak ważna w chorobach nerek
Nerki odpowiadają za filtrację krwi, usuwanie produktów przemiany materii, regulację gospodarki wodno-elektrolitowej, ciśnienia tętniczego oraz równowagi kwasowo-zasadowej. Gdy ich funkcja jest upośledzona, organizm zaczyna gromadzić toksyczne metabolity, nadmiar wody i elektrolitów. Odpowiednia dieta pomaga ograniczyć ilość substancji, które nerki muszą usuwać, oraz zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań, takich jak nadciśnienie, kwasica metaboliczna, obrzęki czy zaburzenia rytmu serca.
Jednym z podstawowych celów diety nefrologicznej jest kontrola podaży białka. U osób z przewlekłą chorobą nerek, które nie są jeszcze dializowane, dąży się zwykle do umiarkowanego ograniczenia białka, aby zmniejszyć produkcję mocznika i innych związków azotowych. Zbyt duża ilość białka obciąża nerki, natomiast zbyt mała może prowadzić do niedożywienia i utraty masy mięśniowej. Dietetyk nefrologiczny pomaga znaleźć kompromis między tymi dwoma skrajnościami, dobierając właściwą ilość białka na kilogram masy ciała.
Nie mniej istotna jest kontrola sodu. Nadmiar soli kuchennej w diecie sprzyja nadciśnieniu tętniczemu, zatrzymywaniu wody w organizmie i powstawaniu obrzęków. U pacjentów z niewydolnością nerek wysokie ciśnienie dodatkowo przyspiesza postęp choroby. Dlatego zaleca się ograniczenie dosalania potraw, rezygnację z żywności wysoko przetworzonej, wędlin, konserw, gotowych sosów i dań typu fast food. Nauka przyprawiania potraw ziołami, cytryną, czosnkiem czy suszonymi warzywami staje się ważnym elementem terapii żywieniowej.
Kolejnym kluczowym aspektem jest odpowiednie spożycie płynów. U niektórych pacjentów, zwłaszcza w zaawansowanej niewydolności nerek lub w okresie dializ, konieczne jest ograniczenie ilości wypijanej wody i innych napojów, aby zapobiec przewodnieniu. Inni, na wcześniejszych etapach choroby, mogą mieć zalecenie picia odpowiedniej ilości płynów, aby wspierać funkcję filtracyjną nerek. Dietetyk nefrologiczny pomaga dopasować zalecaną podaż płynów do aktualnego stanu zdrowia, wyników badań oraz zaleceń nefrologa.
Istotną rolę w diecie nerkowej odgrywają także potas i fosfor. Nerki odpowiadają za utrzymanie prawidłowego stężenia tych minerałów we krwi. Gdy ich funkcja spada, nadmiar potasu może prowadzić do groźnych zaburzeń rytmu serca, a nadmiar fosforu – do uszkodzenia kości, świądu skóry i zwapnień w naczyniach krwionośnych. Dieta nefrologiczna wymaga więc umiejętności rozpoznawania produktów bogatych w te pierwiastki oraz stosowania odpowiednich technik kulinarnych, które pomagają zmniejszyć ich zawartość w pożywieniu.
Najważniejsze zasady diety wspierającej nerki
Dieta nefrologiczna nie jest jedną uniwersalną dietą dla wszystkich chorych. Jej szczegółowe założenia zależą od stadium przewlekłej choroby nerek, rodzaju schorzenia (np. nefropatia cukrzycowa, kłębuszkowe zapalenie nerek, wielotorbielowatość nerek), współistniejących chorób (cukrzyca, nadciśnienie, otyłość), aktualnych wyników badań i rodzaju stosowanego leczenia (leczenie zachowawcze, dializy, po przeszczepie). Można jednak wyróżnić kilka ogólnych zasad, które często pojawiają się w zaleceniach żywieniowych dla osób z problemami nerkowymi.
Po pierwsze, ważne jest dostosowanie ilości białka do etapu choroby. We wcześniejszych stadiach często stosuje się dietę z umiarkowanie ograniczonym białkiem, opartą na produktach roślinnych, z niewielkim dodatkiem chudego mięsa, ryb lub jaj. W okresie dializ, ze względu na straty aminokwasów podczas zabiegów, zapotrzebowanie na białko może się zwiększyć, ale nadal wymaga to kontroli jakości źródeł, aby nie obciążać organizmu nadmiarem tłuszczu czy fosforu.
Po drugie, kontrola spożycia sodu jest jednym z filarów diety wspierającej nerki. Ograniczenie soli pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie tętnicze, zmniejsza ryzyko obrzęków i przeciążenia układu krążenia. Pacjent uczy się zastępować kostki rosołowe i mieszanki przypraw zawierające sól świeżymi i suszonymi ziołami, czosnkiem, cebulą, pieprzem, papryką, tymiankiem, majerankiem czy ziołami prowansalskimi. Dietetyk nefrologiczny często przygotowuje listy produktów zalecanych i przeciwwskazanych, ułatwiające zakupy.
Po trzecie, należy zwrócić uwagę na zawartość potasu w pożywieniu. Produkty szczególnie bogate w potas to m.in. banany, suszone owoce, pomidory i ich przetwory, ziemniaki, niektóre soki warzywne i owocowe, orzechy, pestki, nasiona roślin strączkowych. U osób z tendencją do hiperkaliemii często zaleca się ograniczenie porcji tych produktów, a także stosowanie specjalnych metod przygotowania, takich jak podwójne gotowanie ziemniaków czy moczenie warzyw przed obróbką termiczną, co pozwala obniżyć zawartość potasu.
Po czwarte, kontrola fosforu ma kluczowe znaczenie w prewencji zaburzeń kostnych i powikłań sercowo-naczyniowych. Fosfor znajduje się m.in. w produktach mlecznych, żółtkach jaj, podrobach, twardych serach, orzechach oraz w dodatkach do żywności (fosforany, polifosforany, difosforany). W diecie nerkowej często ogranicza się solone sery, topione produkty serowe, dania typu fast food, a także napoje typu cola. Dietetyk nefrologiczny pomaga dobrać takie źródła wapnia, aby nie zwiększać nadmiernie podaży fosforu, co wymaga dużej wiedzy i doświadczenia.
Po piąte, odpowiednie nawodnienie i ilość płynów jest dostosowywana indywidualnie. U niektórych pacjentów konieczne jest monitorowanie masy ciała, ilości wydalanego moczu oraz pojawiania się obrzęków, aby uniknąć zarówno odwodnienia, jak i przewodnienia. Dietetyk nefrologiczny uczy, jak wliczać do puli płynów nie tylko wodę, ale także zupy, jogurty pitne, lody, galaretki, kawę, herbatę, a nawet soczyste owoce, jeśli lekarz zalecił istotne ograniczenie podaży płynów.
Po szóste, duże znaczenie ma ograniczenie cukru oraz kontrola gospodarki węglowodanowej, szczególnie u osób z nefropatią cukrzycową. Stałe, zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi przyspiesza uszkodzenie nerek. Dietetyk nefrologiczny uwzględnia więc zasady żywienia w cukrzycy, dobiera rodzaj i ilość węglowodanów, uczy łączenia produktów tak, by uzyskać stabilny poziom glikemii, a jednocześnie nie przeciążyć nerek.
Przykładowe produkty zalecane i niewskazane
W diecie wspierającej nerki warto wybierać produkty jak najmniej przetworzone, naturalne i bogate w składniki odżywcze, ale jednocześnie dopasowane pod względem zawartości białka, sodu, potasu i fosforu. Kluczowe jest także zwracanie uwagi na jakość tłuszczów – preferowane są nienasycone kwasy tłuszczowe, które wspierają układ sercowo-naczyniowy, tak istotny u chorych nefrologicznie.
W grupie produktów zbożowych zazwyczaj zalecane są jasne pieczywo pszenne, bułki, ryż biały, makaron pszenny, kasza manna, płatki kukurydziane – szczególnie u osób z koniecznością ograniczania potasu i fosforu. Produkty pełnoziarniste, choć zdrowe w ogólnej populacji, mogą zawierać większe ilości tych minerałów, dlatego ich ilość bywa ograniczana i dobierana indywidualnie. Dietetyk nefrologiczny ocenia, jaka proporcja produktów z pełnego ziarna jest bezpieczna dla danego pacjenta.
Wśród źródeł białka preferuje się chude gatunki mięsa, takie jak drób bez skóry, cielęcina, królik, a także chude ryby. Jaja są cennym źródłem aminokwasów, ale ze względu na zawartość fosforu i cholesterolu ich ilość powinna być kontrolowana. Produkty mleczne w zależności od wyników badań mogą być ograniczane lub wybierane w wersjach o niższej zawartości fosforu. Niekiedy specjalista zaleca stosowanie preparatów białkowych przeznaczonych dla pacjentów nefrologicznych, aby zapewnić odpowiednią podaż aminokwasów przy jednoczesnym ograniczeniu niepożądanych składników.
Warzywa i owoce stanowią ważny element zdrowej diety, jednak w chorobach nerek wymagają szczególnej selekcji. Przy skłonności do hiperkaliemii konieczne jest ograniczenie produktów szczególnie zasobnych w potas. Dietetyk nefrologiczny wskazuje, które warzywa i owoce można spożywać częściej (np. ogórek, sałata, kapusta pekińska, jabłko, gruszka), a które tylko okazjonalnie lub po odpowiednim przygotowaniu. Często zaleca się gotowanie warzyw w dużej ilości wody i jej wylewanie, aby zredukować zawartość potasu.
Tłuszcze w diecie nerkowej powinny pochodzić głównie z olejów roślinnych, takich jak olej rzepakowy, oliwa z oliwek czy olej lniany, a także z niewielkich ilości tłustych ryb morskich, jeśli nie ma przeciwwskazań. Ogranicza się twarde margaryny, smalec, tłuste mięsa i wyroby wędliniarskie bogate w sól i nasycone kwasy tłuszczowe. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko miażdżycy, zawału serca i udaru, na które szczególnie narażeni są pacjenci z przewlekłą chorobą nerek.
Produkty szczególnie niewskazane w diecie wspierającej nerki to m.in. dania typu fast food, zupy i sosy w proszku, kostki rosołowe, chipsy, słone przekąski, wędzone i mocno solone wędliny, konserwy mięsne i rybne, napoje typu cola, energetyki, alkohol w nadmiarze, a także żywność z licznymi dodatkami fosforanów i wzmacniaczy smaku. Dietetyk nefrologiczny uczy, jak rozpoznawać te składniki na etykietach i czym je zastępować w codziennej kuchni.
Rola dietetyka nefrologicznego w praktyce
Praca dietetyka nefrologicznego zaczyna się od szczegółowego wywiadu żywieniowego oraz analizy dokumentacji medycznej. Specjalista zbiera informacje o dotychczasowych nawykach żywieniowych, apetytach, nietolerancjach pokarmowych, stylu życia, masie ciała, aktywności fizycznej, przyjmowanych lekach i suplementach. Na podstawie wyników badań laboratoryjnych oraz zaleceń lekarza nefrologa dietetyk ustala indywidualne zapotrzebowanie na energię, białko, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne i płyny.
Kolejnym krokiem jest opracowanie jadłospisu dopasowanego do możliwości pacjenta – finansowych, kulinarnych i czasowych. Dietetyk nefrologiczny proponuje konkretne posiłki, przepisy i zamienniki produktów, które zwiększają bezpieczeństwo diety, a jednocześnie uwzględniają preferencje smakowe. W praktyce często okazuje się, że przy odrobinie kreatywności można przygotować ulubione dania w wersji przyjaznej dla nerek, np. używając mniejszej ilości soli, wybierając inne techniki obróbki czy zmieniając proporcje składników.
Bardzo ważna jest także regularna kontrola postępów. Choroby nerek mają charakter postępujący, a parametry laboratoryjne mogą się zmieniać wraz z przebiegiem choroby lub modyfikacją leczenia. Dietetyk nefrologiczny monitoruje więc masę ciała, obecność obrzęków, wyniki badań, a także samopoczucie pacjenta i jego zaangażowanie w realizację zaleceń. Na tej podstawie modyfikuje jadłospis, zmienia ilość białka, potasu, fosforu czy płynów, aby jak najlepiej dopasować dietę do aktualnych potrzeb organizmu.
Istotnym elementem współpracy jest edukacja bliskich pacjenta, szczególnie gdy osoba chora nie gotuje sama lub wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Dietetyk nefrologiczny tłumaczy rodzinie, jakie zasady należy respektować, jak komponować posiłki, czego unikać i jak reagować na niepokojące objawy, takie jak gwałtowny przyrost masy ciała, nasilone obrzęki, osłabienie czy duszność. Dzięki temu wsparcie dietetyczne staje się bardziej skuteczne i trwałe.
Warto podkreślić, że w chorobach nerek niewłaściwie dobrana dieta może przynieść więcej szkody niż pożytku. Samodzielne wprowadzanie rygorystycznych ograniczeń białka, soli czy płynów bez konsultacji ze specjalistą może prowadzić do niedożywienia, zaburzeń elektrolitowych, nasilenia objawów i pogorszenia jakości życia. Dlatego rola dietetyka nefrologicznego jako przewodnika po skomplikowanym świecie zaleceń żywieniowych jest nie do przecenienia.
Jak wygląda współpraca z dietetykiem nefrologicznym w Mój Dietetyk
Sieć gabinetów Mój Dietetyk oferuje profesjonalne konsultacje z zakresu dietetyki klinicznej, w tym specjalistyczną opiekę nad osobami z chorobami nerek. Pacjenci mogą skorzystać zarówno z wizyt stacjonarnych w licznych placówkach na terenie kraju, jak i z konsultacji online, które pozwalają na stały kontakt ze specjalistą bez wychodzenia z domu. To szczególnie ważne dla osób dializowanych, z ograniczoną mobilnością lub mieszkających z dala od dużych ośrodków medycznych.
Podczas pierwszej wizyty dietetyk nefrologiczny w Mój Dietetyk przeprowadza wnikliwy wywiad, analizuje wyniki badań i dotychczasowe zalecenia lekarskie. Następnie omawia z pacjentem jego dotychczasową dietę, wskazuje potencjalne błędy (np. zbyt wysokie spożycie sodu czy fosforu) oraz proponuje wstępne modyfikacje. W kolejnym etapie przygotowywany jest indywidualny plan żywieniowy, który uwzględnia preferencje smakowe, możliwości kulinarne oraz realia dnia codziennego.
Stała współpraca obejmuje regularne wizyty kontrolne lub konsultacje online, podczas których oceniane są efekty wprowadzonych zmian. Dietetyk nefrologiczny z Mój Dietetyk pomaga interpretować wyniki badań, reaguje na pogorszenie parametrów laboratoryjnych, współpracuje z lekarzem nefrologiem i w razie potrzeby modyfikuje jadłospis. Pacjent otrzymuje także praktyczne materiały edukacyjne, listy produktów, propozycje przepisów oraz wskazówki, jak radzić sobie w sytuacjach szczególnych, np. podczas świąt, wyjazdów czy pobytu w szpitalu.
Dzięki elastycznej formie współpracy pacjent ma możliwość zadawania pytań, rozwiewania wątpliwości i bieżącego korygowania błędów żywieniowych. Konsultacje online są realizowane z wykorzystaniem bezpiecznych narzędzi komunikacji, co pozwala na przekazywanie dokumentacji medycznej, jadłospisów czy zaleceń w przejrzysty i uporządkowany sposób. Mój Dietetyk stawia na indywidualne podejście, co w przypadku skomplikowanych chorób, takich jak niewydolność nerek, jest kluczowe dla osiągnięcia dobrych efektów terapii.
Dieta nefrologiczna a inne schorzenia towarzyszące
W praktyce klinicznej rzadko zdarza się, by pacjent borykał się wyłącznie z chorobą nerek. Bardzo często współistnieją inne schorzenia, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, otyłość, dnawa moczanowa, choroby sercowo-naczyniowe czy zaburzenia lipidowe. Każde z nich ma swoje własne zalecenia żywieniowe, które czasem mogą wydawać się sprzeczne z zasadami diety nerkowej. Zadaniem dietetyka nefrologicznego jest takie zintegrowanie tych zaleceń, by stworzyć spójny, praktyczny i bezpieczny plan żywienia.
U pacjentów z nefropatią cukrzycową priorytetem jest jednoczesna kontrola glikemii i ochrona nerek. Dietetyk musi zatem dobrać odpowiednią ilość węglowodanów, ich indeks i ładunek glikemiczny, a także rozkład posiłków w ciągu dnia, jednocześnie pamiętając o ograniczeniach sodu, potasu, fosforu i ewentualnej konieczności zmniejszenia podaży białka. Wymaga to dużej wiedzy i doświadczenia, ale dobrze zaplanowana dieta potrafi znacząco opóźnić progresję choroby nerek.
W przypadku nadciśnienia tętniczego kluczowa jest redukcja soli, zwiększenie udziału warzyw, owoców i produktów bogatych w potas oraz magnez. Jednak u osób z niewydolnością nerek nadmiar potasu może być niebezpieczny. Dietetyk nefrologiczny poszukuje więc kompromisu – wybiera takie warzywa i owoce, które nie podniosą nadmiernie stężenia potasu, rozplanowuje ich ilość w ciągu dnia i stosuje techniki kulinarne redukujące zawartość tego pierwiastka.
U osób z otyłością istotne jest stopniowe zmniejszanie masy ciała, co odciąża nerki, poprawia kontrolę ciśnienia i glikemii. Jednocześnie zbyt restrykcyjne diety odchudzające mogą prowadzić do niedożywienia białkowo-energetycznego, szczególnie przy licznych ograniczeniach charakterystycznych dla diety nefrologicznej. Dietetyk nefrologiczny planuje redukcję masy ciała w sposób bezpieczny, rozkładając ją w czasie, dobierając odpowiednie źródła energii i białka oraz monitorując stan odżywienia pacjenta.
Znaczenie stałej opieki dietetycznej i modyfikacji diety
Przewlekła choroba nerek to proces dynamiczny. Z czasem może dochodzić do zmian w GFR, narastania objawów, konieczności włączenia dializ czy modyfikacji farmakoterapii. Każdy z tych etapów wiąże się z innymi potrzebami żywieniowymi. To, co było zalecane kilka miesięcy wcześniej, może wymagać aktualizacji. Stała opieka dietetyka nefrologicznego pozwala na bieżące dostosowywanie diety, co zwiększa szansę na utrzymanie jak najlepszej jakości życia pacjenta.
Regularne konsultacje umożliwiają wczesne wychwycenie problemów, takich jak postępujące niedożywienie, zbyt duży spadek masy ciała, narastająca hiperkaliemia czy hiperfosfatemia. Dietetyk może wówczas wprowadzić modyfikacje jadłospisu, zaproponować odpowiednie preparaty żywieniowe, zwrócić uwagę lekarza na konieczność korekty leczenia lub skierować pacjenta na dodatkowe badania. Dzięki temu dieta staje się integralną częścią terapii, a nie tylko dodatkiem do leczenia farmakologicznego.
Wprowadzanie zmian żywieniowych jest procesem, który wymaga czasu, cierpliwości i wsparcia. Dietetyk nefrologiczny pełni rolę przewodnika, ale także partnera, który rozumie trudności pacjenta, pomaga znaleźć praktyczne rozwiązania i motywuje do utrzymania nowych nawyków. W gabinetach dietetycznych Mój Dietetyk oraz podczas konsultacji online pacjenci mogą liczyć na takie właśnie, holistyczne podejście – uwzględniające nie tylko parametry medyczne, ale także codzienne życie, preferencje kulinarne i możliwości organizacyjne.
FAQ – najczęstsze pytania o dietę nefrologiczną
1. Czym różni się dietetyk nefrologiczny od „zwykłego” dietetyka?
Dietetyk nefrologiczny to dietetyk kliniczny specjalizujący się w żywieniu osób z chorobami nerek. Zna specyfikę przewlekłej niewydolności nerek, dializ i leczenia po przeszczepie, potrafi interpretować wyniki badań i ściśle współpracuje z nefrologiem. Dzięki temu jego zalecenia są bezpieczne i dopasowane do stadium choroby, a nie oparte jedynie na ogólnych zasadach zdrowego żywienia.
2. Czy przy chorobie nerek zawsze trzeba mocno ograniczyć białko?
Zakres ograniczenia białka zależy od stadium choroby, wyników badań i rodzaju leczenia. We wczesnych stadiach często zaleca się umiarkowaną redukcję, natomiast u pacjentów dializowanych zapotrzebowanie na białko może być wyższe. Samodzielne, zbyt drastyczne ograniczenie białka grozi niedożywieniem. Dlatego ilość białka powinna być zawsze ustalana indywidualnie z dietetykiem nefrologicznym.
3. Czy w chorobach nerek trzeba całkowicie zrezygnować z soli?
Całkowita eliminacja soli rzadko jest konieczna, ale jej wyraźne ograniczenie zazwyczaj przynosi korzyści – pomaga utrzymać niższe ciśnienie tętnicze i zmniejsza obrzęki. Najważniejsze jest unikanie żywności wysoko przetworzonej, gotowych sosów, zup w proszku, słonych wędlin czy chipsów. Dietetyk nefrologiczny uczy, jak przyprawiać potrawy ziołami i innymi dodatkami, by były smaczne mimo mniejszej ilości soli.
4. Jak bardzo trzeba pilnować ilości wypijanych płynów?
Zapotrzebowanie na płyny jest bardzo indywidualne i zależy m.in. od ilości wydalanego moczu, stadium choroby i zaleceń nefrologa. U części pacjentów konieczne jest ścisłe ograniczenie płynów, u innych – utrzymanie odpowiedniego nawodnienia. Ważne, by pamiętać, że do puli płynów wliczają się także zupy, napoje, jogurty pitne czy lody. Dietetyk nefrologiczny pomaga ustalić bezpieczną ilość i uczy, jak ją kontrolować.
5. Czy konsultacje dietetyczne dla pacjentów nefrologicznych w Mój Dietetyk są dostępne online?
Tak, Mój Dietetyk oferuje konsultacje dietetyczne dla osób z chorobami nerek zarówno w gabinetach stacjonarnych, jak i w formie online. Dzięki temu z pomocy dietetyka nefrologicznego mogą skorzystać pacjenci z różnych regionów kraju, w tym osoby dializowane czy z ograniczoną mobilnością. Konsultacje online obejmują analizę badań, przygotowanie indywidualnego jadłospisu oraz regularną kontrolę postępów terapii żywieniowej.
Powrót