Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna o podłożu autoimmunologicznym, która uznawana jest za chorobę układową. Oznacza to, że zmiany, które powoduje dotyczą nie tylko skóry. Często towarzyszą jej wrzodziejące zapalenie jelit, cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. U osób chorych na łuszczycę częściej występują ostre zespoły wieńcowe, w tym zawał serca (1). Styl życia ma istotny wpływ na przebieg tej choroby. Niewłaściwa dieta wpływa na rozwój stanu zapalnego, pogarszając przebieg choroby, jak również przyspiesza wystąpienie zaburzeń w układzie krążenia (2).

 

Jak możemy dietą wspomóc leczenie łuszczycy?

Wiele osób dotkniętych tą chorobą zastanawia się, co jeść w łuszczycy, albo jak wspomóc leczenie choroby. Poniżej przedstawiono najważniejsze elementy kuracji dietetycznej.

 

• Zadbaj o prawidłową masę ciała.

Badania wskazują, że osoby otyłe (BMI > 30 kg/m2) dwukrotnie częściej chorują na łuszczycę i występuje u nich cięższy przebieg choroby. Jeżeli twoja masa ciała nie jest w normie, skorzystaj z pomocy dietetyka i w zdrowy sposób pozbądź się nadprogramowych kilogramów. Badania wskazują, że dieta ubogoenergetyczna sprzyja remisji choroby (3).

 

• Zwiększ spożycie kwasów tłuszczowych nienasyconych, dieta śródziemnomorska 

Za sprzyjającą leczeniu łuszczycy uznaje się dietę śródziemnomorską. Obfituje ona w zdrowe tłuszcze oraz antyoksydanty, przez co wpływa na zmniejszenie stanu zapalnego.

Głównymi atutami tej niskoprzetworzonej diety są: spożywanie dużej ilości warzyw i owoców bogatych w antyoksydanty, wysoka zawartość ryb morskich (tj. łosoś, śledź, makrela, halibut) i olejów roślinnych (np. oliwy z oliwek), bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe, natomiast niskie spożycie z dietą tłuszczów nasyconych (pochodzenia zwierzęcego) oraz izomerów TRANS. W diecie śródziemnomorskiej bardzo rzadko spożywane jest czerwone mięso (kilka razy w miesiącu w małych ilościach).

 

• Spożywaj produkty bogate w selen

U osób z łuszczycą obserwuje się niskie stężenie selenu, będącego silnym antyoksydantem, co może mieć wpływ na rozwój choroby. Dlatego wzbogać swój jadłospis w ryby i owoce morza, brązowy ryż, pestki dyni, orzechy włoskie, owies, brokuły, białą kapustę, czosnek, cebulę, szparagi oraz soczewicę, groch i fasolę.

 

• Ogranicz spożycie alkoholu oraz palenie tytoniu. 

Używki te negatywnie wpływają na przebieg choroby, przyczyniając się do rozwoju procesów zapalnych. Osoby spożywające alkohol częściej chorują na łuszczycę, jak również gorzej przebiega leczenie jej. Badania wykazały, że mężczyźni spożywający 43 g alkoholu na dobę, są bardziej narażeni na wystąpienie łuszczycy, niż mężczyźni spożywający 21 g alkoholu na dobę (8).

 

• Rozważ rezygnację z glutenu – najlepiej wprowadź dietę po pozytywnym wyniku badania w kierunku występowania u Ciebie celiakii

Celiakia częściej występuje u osób z innymi chorobami autoimmunologicznymi, do których należy łuszczyca. Przy stwierdzeniu podwyższonego poziomu przeciwciał w klasie IgE i IgA przeciwko gliadynie, wdrożenie diety bezglutenowej będzie wskazane. Może przyczynić się zarówno do poprawy pracy przewodu pokarmowego (o ile występowały dolegliwości), jak i poprawy stanu skóry(4). Stosowanie diety bezglutenowej profilaktycznie, bez wykonywania badań, nie jest słuszne, ponieważ prowadzi do niepotrzebnego wykluczenia z diety wielu produktów, co przy nieodpowiednim ich zastąpieniu, może prowadzić do niedoborów pokarmowych.

 

A może dieta wegetariańska?

Ostatnio coraz bardziej popularne jest ograniczenie spożycia mięsa lub całkowita rezygnacja z niego. Osoby z łuszczycą także mogą odnieść korzyść z takiej diety. Wegetarianie spożywają znaczne ilości warzyw i owoców, bogatych w antyoksydanty. Rezygnują ze spożycia mięsa, co ma pozytywny wpływ na stężenie cholesterolu we krwi, a przez to obniża się również ryzyko chorób układu krążenia. Źródłem białka w diecie wegetariańskiej są strączki, nabiał oraz jaja. Warto uzupełnić ten sposób żywienia u walczących z łuszczycą o ryby morskie, ze względu na łatwo przyswajalne wielonienasycone kwasy tłuszczowe.

 

Czy w łuszczycy można pić kawę?

Badania dotyczące wpływu kofeiny na przebieg choroby nie są jednoznaczne. W jednym z badań wykazano niewielki wpływ kofeiny na zaostrzenie zmian łuszczycowych (5). W innym dużym badaniu nie wykazano takiego wpływu (6). W związku z tym, jeżeli mała czarna to dla Ciebie ważny napój, zachowaj rozsądek. Pozwól sobie na jedną filiżankę dziennie kawy, najlepiej filtrowanej.

 

Witamina D

U osób z ciężką postacią łuszczycy stwierdza się znaczący spadek stężenia we krwi tej witaminy w porównaniu z osobami zdrowymi i o łagodnym przebiegu choroby. Stosowanie suplementacji u chorych powodowało ustępowanie zmian chorobowych (7). Należy pamiętać, że przedawkowanie tej witaminy jest toksyczne dla organizmu. W związku z tym należy oznaczyć stężenie witaminy D w surowicy, a następnie ustalić z lekarzem rodzinnym, dermatologiem lub dietetykiem odpowiednią dawkę suplementu.

 

 

Rola stylu życia, w tym diety, w leczeniu łuszczycy jest istotna. Zastosowanie odpowiedniej diety pozytywnie wpływa na leczenie i może prowadzić do remisji choroby. Bardzo ważne jest również utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Dieta w łuszczycy powinna być zbilansowana i dostosowana indywidualnie, uwzględniająca współistniejące jednostki chorobowe.

 

Przykładowy obiad w diecie wspomagającej leczenie łuszczycy:

 

Łosoś grillowany z warzywnymi frytkami 

150 g Łosoś świeży (najlepiej gatunek dziki pacyficzny)

150 g Cukinia

100 g Papryka

50 g Marchew

200 g Ziemniaki

10 g Olej rzepakowy 

Przyprawy: koperek, pieprz cytrynowy, czosnek, papryka słodka, sól

Łososia posypać odrobiną soli i pieprzem cytrynowym, upiec na grillu (w folii) lub w piekarniku (25 minut w temperaturze 180 stopni). Warzywa pokroić w słupki i wymieszać z olejem, czosnkiem, słodką papryką i tymiankiem, piec w piekarniku razem z łososiem do miękkości. Łososia podawać z warzywnymi frytkami. Danie obficie posypać koperkiem.

 

Bibliografia:

• Stawczyk M., Szczerkowska-Dobosz A., .Komorowska O., Dobosz M., Maciejewska-Radomska A., Znaczenie diety w łuszczycy – przewlekłej układowej chorobie zapalnej; Forum Zaburzeń Metabolicznych, Tom II, Nr 3 (2011)
• Wolk K., Mallbris L., Larsson P. i wsp. Excessive body weight and smoking associates with a high risk of onset of plaque psoriasis. Acta. Derm.Venerol. 2009; 89: 492–497.
• Gisondi P., del Giglio M., di Francesco V., Zamboni, M., Girolomoni G. Weight loss improves the response of obese patients with moderate-tosevere chronic plaque psoriasis to low-dose cyclosporine therapy: a randomized, controlled, investigator-blinded clinical trial. Am. J. Clin. Nutr. 2008; 88: 1242–1247.
• Antosik K i wsp. Rola diety i żywienia w leczeniu łuszczycy 131 Rola diety i żywienia w leczeniu łuszczycy Diet and nutrition in psoriasis treatment,
• Festugato M.: Pilot study on which foods should be avoided by patients with psoriasis. An Bras Dermatol 2011, 86, 1103-1108.
• Li K., Huang T., Zheng J., Wu K., Li D.: Effect of marine-derived n-3 polyunsaturated fatty acids on C-reactive protein, interleukin 6 and tumor necrosis factor alpha: a meta-analysis. PLoS One 2014, 9, e88103.
• Placek W. Żywienie w chorobach skóry, wyd. I, 2015, str. 145
• Poikolainen K., Reunala T., Karvonen J., Lauharanta J., Kärkkäinen P.: Alcohol intake: a risk factor for psoriasis in young and middle aged men? BMJ 1990, 300, 780-783