W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się zastosowanie detoksu sokowego, czyli inaczej diety sokowej. Czy ten popularny rodzaj diety jest bezpieczny i czy może być stosowany u każdego?
Na czym polega dieta sokowa?
Zacznijmy od wyjaśnienia na czym polega dieta sokowa. Otóż, jest to okres, w którym zwykle pijesz wyłącznie soki lub czasami inne klarowne płyny, takie jak woda i herbata, czasami dozwolone są drobne określone pokarmy stałe. Restrykcyjne diety sokowe trwają zwykle tylko kilka dni (na ogół od trzech do siedmiu). Natomiast diety sokowe, które pozwalają na spożywanie stałych produktów i co za tym idzie większej liczby kalorii, są czasem zalecane na dłuższy okres.
Zwolennicy detoksu sokowego, wymieniają zalety tej diety takie jak, wprowadzanie do organizmu dodatkowych, cennych składników odżywczych pochodzących z owoców i warzyw, co prowadzi do poprawy ogólnego stanu zdrowia. Pobudzenie układu odpornościowego, poprzez dostarczenie soków owocowo-warzywnych bogatych w związki przeciwzapalne. Usuwanie z organizmu szkodliwych toksyn oraz poprawa trawienia poprzez dostarczenie większej ilości enzymów pobudzających pracę jelit.
Jednakże, należy wziąć pod uwagę zagrożenia, jakie niesie za sobą zastosowanie detoksu sokowego, w niektórych przypadkach konsekwencje zastosowania takiej diety mogą okazać się bardzo poważne. Diety sokowe mają zwykle niską zawartość kalorii. Ich zmniejszone spożycie może spowodować tymczasową utratę masy ciała. Wynika to z faktu, że eliminuje się z jadłospisu tłuszcz, powstaje tym samym ogromny deficyt energetyczny. Jednak utrata masy ciała jest na ogół krótkoterminowa. Jeżeli powrócimy do nieracjonalnej diety, wcześniejszych nawyków żywieniowych, to po zakończeniu detoksu mamy do czynienia z efektem jo-jo.
Spożywanie niewystarczającej ilości kalorii może spowodować, że osoba stosująca detoks sokowy może doświadczyć przykrych i niebezpiecznych objawów, takich jak omdlenia, osłabienie, odwodnienie, bóle głowy i napady głodu.
Picie dużych ilości soków może być szkodliwe dla osób z zaburzeniami czynności nerek. Soki mogą być źródłem szczawianów, przyczyniających się do powstawania kamieni nerkowych i innych problemów z nerkami.
Dodatkowo samo wyciskanie soku eliminuje pewne składniki odżywcze np. błonnik pokarmowy, którego pozbawiamy owoce i warzywa podczas tego procesu. Dieta sokowa nie dostarcza niezbędnych kwasów tłuszczowych omega-3, które obniżają poziom cholesterolu i są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania mózgu. Dodatkowo może prowadzić do niedoborów żelaza. Ważnym makroskładnikiem, którego na ogół brakuje w diecie sokowej, jest białko. Podsumowując, dieta sokowa jest silnie niedoborowa!
Dieta sokowa nie jest zdrowym wyborem!
Dieta sokowa nie jest zdrowym wyborem i ma więcej wad niż zalet. Jeżeli jednak się na nią zdecydujesz, pamiętaj, że istnieją przeciwwskazania do jej stosowania:
-występowanie cukrzycy i innych chorób przewlekłych (między innymi nerek i wątroby)
-przyjmowanie niektórych leków (częste są interakcje z sokiem grejpfrutowym)
-padaczka
-niedokrwistość lub niskie ciśnienie krwi
-ciąża i karmienie piersią
-wiek podeszły lub wiek poniżej 18 lat
-zaburzenia odżywiania w przeszłości (anoreksja, bulimia, ortoreksja itp.)
Zdarza się, że wraz z detoksem sokowym dodatkowo dołączane są środki przeczyszczające lub inne metody stymulacji jelit. W konsekwencji, osoba je stosująca może stracić zbyt wiele składników odżywczych, doprowadzić do odwodnienia i zaburzenia równowagi gospodarki elektrolitowej. Dlatego nie zaleca się stosowania tego typu „wzmacniaczy” diety sokowej.
Podsumowanie
Należy pamiętać, że nasze ciała mają wbudowany własny system detoksykacji, który obejmuje wątrobę, nerki, płuca, jelita i skórę. Pamiętaj, że Twoje ciało ciężko pracuje nad przeprowadzeniem procesu detoksykacji na bieżąco – nie musisz więc stosować diety sokowej. Najważniejsze, aby przed rozpoczęciem jakiegokolwiek nowego programu dietetycznego zasięgnąć porady lekarza i dietetyka. Na pewno zdrowsze jest włączenie soków i koktajli warzywno-owocowych do dobrze zbilansowanej diety, niż przechodzenie na detoks sokowy.
Bibliografia:
- Shreeve C. Detoks dla bystrzaków. 2017. wyd. Helion.
- Anzenbacher, P., & Anzenbacherová, E. (2001). Cytochromes P450 and metabolism of xenobiotics. Cellular and Molecular Life Sciences, 58(5), 737-747.
- Klein, A. V., & Kiat, H. (2015). Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence. Journal of human nutrition and dietetics, 28(6), 675-686.
- Na czym polega detoks sokowy?
- Fakty i mity odnośnie detoksu sokowego.