Czym jest dieta nerkowa?

Dieta nerkowa to sposób odżywiania przeznaczony dla osób, których nerki nie funkcjonują prawidłowo. Odpowiednio skomponowane posiłki wspomagają leczenie i odciążają osłabione nerki. Dzięki temu organizm może lepiej usuwać z krwi szkodliwe produkty przemiany materii, takie jak nadmiar sodu, potasu, fosforu czy mocznik. Tę dietę stosuje się przede wszystkim przy przewlekłej chorobie nerek, niezależnie od przyczyny jej powstania. Jej celem jest spowolnienie postępu uszkodzeń nerek oraz złagodzenie objawów towarzyszących ich niewydolności. W praktyce dieta nerkowa wymaga zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych i ścisłego przestrzegania zaleceń lekarza lub dietetyka, aby przyniosła oczekiwane korzyści.


Główne założenia diety nerkowej

Istnieje kilka najważniejszych zasad, na których opiera się dieta nerkowa. Jej specyfika polega na ograniczeniu niektórych składników odżywczych i dbałości o właściwą kompozycję posiłków. Poniżej przedstawiono najważniejsze założenia takiej diety:

  • Ograniczenie białka: Nerki usuwają z organizmu produkty rozpadu białek, dlatego w diecie nerkowej zmniejsza się podaż białka, aby nie obciążać niepotrzebnie filtracji. Zalecana dzienna ilość białka wynosi zwykle około 0,6–0,8 g na kilogram masy ciała (w zaawansowanej niewydolności nerek):. Białko powinno pochodzić głównie z wartościowych źródeł, takich jak chude mięso, ryby czy białka jaj, przy jednoczesnym ograniczeniu produktów wysokobiałkowych, np. roślin strączkowych.
  • Kontrola sodu (soli): Nadmiar sodu przyczynia się do nadciśnienia i zatrzymywania wody, co jest szczególnie niebezpieczne przy chorych nerkach. Dieta nerkowa wyklucza dodawanie soli kuchennej do potraw i eliminuje żywność o wysokiej zawartości soli (konserwy, wędzonki, kiszonki, słone przekąski itp.):. Zamiast soli do przyprawiania używa się ziół oraz naturalnych dodatków smakowych, jak sok z cytryny czy czosnek:. Nie wolno także używać gotowych bulionów czy kostek rosołowych. Warto też zmniejszyć spożycie konserw, marynat, wędlin, produktów wędzonych, przekąsek typu chipsy, kiszonek i serów żółtych. Sól kuchenną należy zastąpić bezpiecznymi zamiennikami, np. sokiem z cytryny, suszonym czosnkiem, koperkiem czy majerankiem.
  • Ograniczenie potasu: Uszkodzone nerki mają trudności z usuwaniem nadmiaru potasu, a zbyt wysokie stężenie tego pierwiastka we krwi może zaburzać pracę serca. Dlatego w diecie nerkowej zwraca się uwagę na zmniejszenie spożycia potasu – unika się produktów wyjątkowo bogatych w ten składnik, takich jak banany, pomidory, ziemniaki, awokado czy suszone owoce. Warzywa zawierające dużo potasu (np. ziemniaki, marchew, buraki) często przygotowuje się w specjalny sposób – obierając, gotując w dużej ilości wody i odlewając wywar – by zredukować zawartość potasu.
  • Zmniejszenie fosforu: Nadmiar fosforu sprzyja odkładaniu się złogów w organizmie i obniża poziom wapnia we krwi. Dieta nerkowa ogranicza więc produkty bogate w fosfor, do których należą m.in. podroby, sery żółte i pleśniowe, kakao, czekolada, orzechy, nasiona, rośliny strączkowe oraz pełnoziarniste zboża:. Dzięki temu można spowolnić rozwój zaburzeń kostnych i naczyniowych towarzyszących chorobom nerek. Fosfor występuje również w napojach typu cola oraz w wielu wysoko przetworzonych produktach jako dodatek (konserwant w postaci fosforanów) – te także należy wykluczyć.
  • Odpowiednia kaloryczność i lekkostrawność: Mimo ograniczenia niektórych składników, dieta powinna dostarczać wystarczającej energii, aby zapobiec niedożywieniu. Zwykle zaleca się około 30–35 kcal na kilogram masy ciała na dobę:, co dla wielu osób oznacza dietę około 2000 kcal. Posiłki powinny być lekkostrawne i spożywane regularnie (4–5 mniejszych posiłków w ciągu dnia):. Rekomendowane techniki kulinarne to gotowanie na parze, duszenie bez dodatku tłuszczu oraz pieczenie w folii lub pergaminie, zamiast smażenia w głębokim tłuszczu:.
  • Kontrola płynów: W niektórych przypadkach (zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek w zaawansowanym stadium) konieczne bywa także ograniczenie ilości wypijanych płynów. Ogólnie zaleca się unikanie napojów, które mogą szkodzić nerkom lub dostarczać zbędnych kalorii i fosforu – dotyczy to szczególnie napojów gazowanych (cola), mocnej kawy i herbaty, kakao oraz alkoholu:. Najlepszym wyborem jest woda niskozmineralizowana, słaba herbata, kawa zbożowa oraz naturalne soki owocowe (w niewielkiej ilości). Warto ograniczyć ilości spożywanego mleka i przetworów mlecznych.

Produkty zalecane w diecie nerkowej

Układając jadłospis nerkowy, warto sięgać po produkty, które nie obciążają nerek nadmiarem szkodliwych substancji. Poniżej przedstawiono grupy produktów zalecanych i przykłady takich pokarmów:

  • Warzywa i owoce o niskiej zawartości potasu: Większość warzyw (poza strączkowymi) oraz niektóre owoce są bezpieczne w umiarkowanych ilościach. Warto sięgać zwłaszcza po świeże ogórki, cukinię, dynię, kalafior, bakłażan, gotowaną marchew i buraki. Nawet ziemniaki mogą znaleźć się w jadłospisie w niewielkich porcjach, pod warunkiem że zostaną ugotowane w dużej ilości wody (aby zmniejszyć zawartość potasu). Wśród owoców warto wybierać jagody, borówki, żurawiny, jabłka, gruszki, śliwki, winogrona czy wiśnie. Owoce te dostarczają witamin i błonnika, jednocześnie zawierając mniej potasu niż banany czy cytrusy. Z owoców można przygotowywać domowe dżemy i konfitury – np. z czarnych porzeczek czy żurawin – które urozmaicą dietę i dodadzą energii.
  • Produkty zbożowe rafinowane: Najlepiej spożywać produkty zbożowe o niższej zawartości błonnika i białka, ponieważ zawierają one mniej fosforu i potasu. Podstawą diety mogą być jasne pieczywo (pszenne bułki, chleby), biały ryż, makaron z białej mąki oraz drobne kasze, takie jak kasza manna czy kuskus. Te produkty stanowią źródło węglowodanów zapewniających energię. W razie potrzeby można sięgnąć po specjalne niskobiałkowe pieczywo i makarony (oznaczane np. symbolami PKU), które mają obniżoną zawartość białka – są one przydatne szczególnie u osób na diecie bardzo niskobiałkowej.
  • Chude źródła białka: Chociaż w diecie nerkowej ogranicza się białko, organizm nadal go potrzebuje w odpowiedniej jakości. Dlatego zaleca się niewielkie porcje chudego mięsa i ryb, aby dostarczyć niezbędnych aminokwasów. Najlepsze będą drób bez skóry (kurczak, indyk) oraz cielęcina, a z ryb – gatunki o niskiej zawartości tłuszczu, np. dorsz, sandacz czy szczupak. Dobrym źródłem łatwostrawnego białka są także białka jaj (np. w postaci omletu z samych białek) oraz – w ograniczonych ilościach – nabiał o niższej zawartości fosforu, taki jak twaróg czy jogurt naturalny (najlepiej wybierać produkty niezawierające dodatku soli).
  • Tłuszcze roślinne: Energia w diecie nerkowej może pochodzić z tłuszczów, które nie obciążają nerek. Najlepiej wybierać oleje roślinne, zwłaszcza oliwę z oliwek i olej rzepakowy (najlepiej tłoczony na zimno). Można nimi skrapiać sałatki lub dodawać do gotowych dań, aby zwiększyć kaloryczność posiłku. Można też pozwolić sobie na niewielką ilość masła niesolonego do smarowania pieczywa. Z kolei należy unikać tłuszczów zwierzęcych, takich jak smalec, oraz tłuszczów utwardzonych (margaryny), a także potraw głęboko smażonych:.
  • Przyprawy i zioła zamiast soli: Aby dania były smaczne pomimo braku soli, warto wykorzystywać aromatyczne dodatki. Świeże i suszone zioła (np. natka pietruszki, koper, bazylia, oregano, tymianek), czosnek, cebula, sok z cytryny, imbir czy pieprz ziołowy pomogą wydobyć smak potraw. Dzięki nim dieta staje się bardziej urozmaicona, a jednocześnie nie zwiększa podaży sodu. Niektóre zioła, jak pokrzywa czy skrzyp polny, tradycyjnie uznaje się je za rośliny wspomagające pracę nerek. Można pić je w formie naparów ziołowych jako uzupełnienie diety .
  • Inne zalecane produkty: W diecie nerkowej można również umiarkowanie stosować miód oraz cukier, które mogą dosładzać potrawy zamiast szkodliwych słodzików fosforowych. Do picia poleca się wodę, herbaty ziołowe lub owocowe i słabą czarną herbatę. Jeśli chory nie ma podwyższonego poziomu potasu, dopuszczalne są niewielkie ilości soków owocowych (najlepiej domowych, bez dodatku cukru i konserwantów). Wszystkie produkty powinny być jak najmniej przetworzone i świeże, aby dostarczać maksimum wartości odżywczych przy minimalnej zawartości dodatków chemicznych.

Produkty do unikania w diecie nerkowej

Prawidłowe stosowanie diety nerkowej wiąże się z eliminacją lub istotnym ograniczeniem wielu produktów spożywczych. Ich spożycie mogłoby negatywnie wpłynąć na pracę nerek lub zaburzyć równowagę metaboliczną organizmu. Oto lista głównych produktów i grup pokarmów, których należy unikać:

  • Żywność wysokosodowa (słona): Bezwzględnie należy wykluczyć z jadłospisu sól kuchenną oraz produkty, które zawierają jej duże ilości. Do tej grupy należą m.in. słone przekąski (chipsy, paluszki), żywność fast-food, dania typu instant z saszetek (zupy, sosy), konserwy i marynaty, kiszone warzywa, wędzone ryby i wędliny, żółte sery, a także gotowe mieszanki przypraw zawierające sól. Również sos sojowy, kostki rosołowe, maggi, musztarda czy ketchup są bogate w sód i powinny zostać wyeliminowane. Unikanie tych produktów pomaga kontrolować ciśnienie krwi i obrzęki.
  • Produkty bogate w potas: Chociaż potas jest ważnym minerałem, jego nadmiar przy chorych nerkach bywa groźny. W diecie nerkowej należy unikać żywności, która zawiera bardzo dużo potasu. Oprócz oczywistych źródeł, jak banany, pomidory (oraz przetwory typu koncentrat pomidorowy), awokado, suszone owoce, sok pomidorowy czy pomarańczowy, warto ograniczyć także orzechy, czekoladę i kakao, ziemniaki (jeśli już, to tylko po odpowiednim wygotowaniu), szpinak, dynię oraz rośliny strączkowe. Nawet soki warzywne typu pomidorowego lub marchwiowego mogą dostarczać zbyt wiele potasu – lepiej zastąpić je sokami klarowanymi (jabłkowym, winogronowym) lub kompotami.
  • Produkty bogate w fosfor: Nadmiar fosforu w diecie pacjenta nerkowego prowadzi do powikłań ze strony kości i układu krążenia. Należy zatem unikać pokarmów będących skoncentrowanym źródłem fosforu. Są to przede wszystkim: podroby (wątróbka, nerki, pasztety), sery podpuszczkowe żółte, topione i pleśniowe, kakao i czekolada, nasiona słonecznika i dyni, orzechy (np. włoskie, migdały, nerkowce), pełnoziarniste produkty zbożowe (razowy chleb, grube kasze jak gryczana, płatki owsiane, otręby), a także suche strączki (fasola, groch, soczewica) i żółtka jaj. Fosfor obecny jest również w napojach typu cola oraz w wielu wysoko przetworzonych produktach jako dodatek (konserwant w postaci fosforanów) – te także należy wykluczyć.
  • Nadmiar białka zwierzęcego: Osoby z chorymi nerkami powinny unikać diet opartych na dużych ilościach białka (np. dieta wysokobiałkowa, dieta mięsna). Zbyt duże spożycie mięsa, ryb czy nabiału może przyspieszać postęp niewydolności nerek ze względu na zwiększoną produkcję szkodliwych metabolitów białkowych. Nie należy również często spożywać tłustego czerwonego mięsa, wędlin konserwowanych solą oraz tłustych wędzonych ryb. Zamiast tego lepiej wybierać małe porcje chudego mięsa i uzupełniać białko jajkiem lub produktami roślinnymi o niższej zawartości białka (np. wysoko przetworzone zboża).
  • Napoje i używki obciążające nerki: W diecie nerkowej nie ma miejsca na alkohol (zwłaszcza mocny) ani na inne używki, takie jak papierosy. Alkohol działa odwadniająco i może nasilać problemy z gospodarką elektrolitową, a palenie tytoniu pogarsza ukrwienie nerek i sprzyja postępowi choroby. Należy również unikać napojów typu cola i innych napojów gazowanych, silnie zaparzonej kawy i herbaty oraz napojów energetyzujących. Zawierają one dodatki fosforanów, kofeinę i dużo cukru, co wpływa negatywnie na organizm. Lepiej zastąpić je wspomnianymi wcześniej zdrowszymi płynami (wodą, herbatami ziołowymi, kawą zbożową). Nawet kakao i czekolada do picia należy również wyeliminować, bo dostarczają zarówno kofeiny, jak i potasu oraz fosforu.

Dla kogo jest dieta nerkowa?

Dieta nerkowa jest przeznaczona dla osób, u których występują problemy z funkcjonowaniem nerek. Najczęściej dotyczy to pacjentów z przewlekłą chorobą nerek – schorzeniem, które może wynikać z różnych przyczyn (np. cukrzycy, nadciśnienia, zapaleń kłębuszków nerkowych). Każda z tych sytuacji prowadzi do stopniowego pogarszania się filtracji kłębuszkowej i kumulowania toksyn w organizmie. Prawidłowo dobrana dieta stanowi istotny element leczenia i profilaktyki powikłań u takich osób. Dzięki diecie można złagodzić uciążliwe objawy (jak nudności, obrzęki, osłabienie) oraz opóźnić moment, w którym konieczne stałoby się leczenie nerkozastępcze (dializy).

Zalecenia diety nerkowej mogą okazać się pomocne również dla chorych z ostrym uszkodzeniem nerek, choć w ostrych stanach (np. w przebiegu powikłań sepsy czy ciężkich zatruć) pacjent zazwyczaj otrzymuje żywienie szpitalne. Gdy ostra niewydolność ustąpi, kontynuowanie lekkostrawnej, ubogiej w szkodliwe składniki diety może przyspieszyć regenerację nerek.

Warto podkreślić, że zdrowe osoby nie powinny na własną rękę przechodzić na restrykcyjną dietę nerkową. Jeśli nerki funkcjonują prawidłowo, nie ma potrzeby tak dużych ograniczeń – zrównoważona dieta wystarczy do utrzymania nerek w dobrej kondycji. Pewne elementy “diety nerkowej” mogą jednak służyć profilaktyce chorób nerek. Na przykład ograniczenie soli kuchennej w jadłospisie sprzyja utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, co chroni nerki przed uszkodzeniem. Osoby z grup ryzyka (np. diabetycy, pacjenci z nadciśnieniem, osoby z pojedynczą czynną nerką) powinny omówić ze swoim lekarzem wprowadzenie umiarkowanych zaleceń diety nerkowej, aby nie obciążać nadmiernie tego narządu.

Czy dieta nerkowa wpływa na odchudzanie?

Wiele osób zastanawia się, czy stosowanie diety nerkowej pomoże im schudnąć. Należy jednak pamiętać, że głównym celem tej diety jest ochrona nerek, a nie redukcja masy ciała. Dieta nerkowa nie jest typową dietą odchudzającą – przy prawidłowym zbilansowaniu powinna dostarczać wystarczająco kalorii, by utrzymać stałą wagę ciała. Ograniczenie soli może co prawda spowodować spadek masy ciała na początku (poprzez zmniejszenie zatrzymywania wody w organizmie), a eliminacja wysokokalorycznych przetworzonych produktów może zaowocować nieznacznym ubytkiem tkanki tłuszczowej. Nie są to jednak główne założenia diety nerkowej.

Jeśli pacjent z chorobą nerek cierpi na nadwagę lub otyłość, lekarz albo dietetyk może zalecić umiarkowane zmniejszenie kaloryczności posiłków. Redukcja masy ciała należy ją przeprowadzać pod ścisłą kontrolą specjalistów, ponieważ osoby z niewydolnością nerek są narażone na niedożywienie i utratę masy mięśniowej. Niewłaściwe odchudzanie (np. diety głodówkowe czy monodiety) może wyrządzić więcej szkody niż pożytku, osłabiając organizm i nerki. Z tego powodu nie wolno samodzielnie wprowadzać drastycznych ograniczeń – każdą zmianę, w tym redukcję kaloryczności, trzeba omówić z lekarzem prowadzącym i dietetykiem.

Podsumowując, dieta nerkowa może przyczynić się pośrednio do unormowania masy ciała, zwłaszcza jeśli wcześniej dieta pacjenta obfitowała w niezdrowe tłuste i słone potrawy. Zdrowe nawyki żywieniowe zawsze sprzyjają utrzymaniu prawidłowej wagi. Jednak głównym zadaniem diety nerkowej nie jest odchudzanie – priorytetem jest tutaj wsparcie pracy nerek i poprawa stanu zdrowia pacjenta.

Przykładowy jadłospis w diecie nerkowej – przepisy na 3 dni

Poniżej przedstawiono przykładowy jadłospis diety nerkowej na trzy kolejne dni. Obejmuje on trzy główne posiłki dziennie: śniadanie, obiad i kolację. Każdy posiłek skomponowano z produktów bezpiecznych dla osób z niewydolnością nerek – cechują się one obniżoną zawartością sodu, fosforu i potasu, a jednocześnie dostarczają niezbędnych składników odżywczych. Przepisy są proste, smaczne i dostosowane do omawianych wcześniej zaleceń.

Dzień 1

  • Śniadanie: Kasza manna z owocami – ugotuj na wodzie 3–4 łyżki kaszy manny, często mieszając, aż zgęstnieje. Dodaj łyżeczkę domowego dżemu z czarnej porzeczki (bez cukru) dla smaku. Podawaj ciepłą porcję kaszy manny posypaną kilkoma świeżymi borówkami. Do picia wypij szklankę herbaty ziołowej (np. z pokrzywy lub rumianku).
  • Obiad: Pieczony dorsz z ryżem i warzywami – przygotuj filet z dorsza (ok. 120 g), skrop go sokiem z cytryny i posyp ulubionymi ziołami (np. koperkiem, tymiankiem). Zawiń rybę w folię i upiecz w piekarniku, aż będzie miękka. Ugotuj torebkę białego ryżu (bez soli). Dodatkowo ugotuj na parze mieszankę warzyw: różyczki kalafiora, plastry marchewki i kawałki cukinii. Na talerzu podaj porcję ryżu, obok ułóż pieczoną rybę i warzywa. Całość skrop łyżeczką oliwy z oliwek i dopraw świeżym koperkiem.
  • Kolacja: Pasta z pieczonych warzyw z pieczywem – upiecz w piekarniku średniej wielkości bakłażana oraz czerwoną paprykę (w temperaturze 180°C przez ok. 30 minut, aż zmiękną). Ostudzone warzywa obierz ze skórki i zmiksuj na gładką pastę z dodatkiem ząbka czosnku, łyżeczki oliwy oraz szczypty ziół prowansalskich. Nie dodawaj soli. Pastę warzywną podawaj z dwiema kromkami chleba pszennego (najlepiej niesolonego) i liściem sałaty. Do popicia możesz przygotować filiżankę owocowej herbaty (np. z hibiskusa lub dzikiej róży).

Dzień 2

  • Śniadanie: Omlet białkowy ze szpinakiem – oddziel białka od 2 jaj i ubij je widelcem w miseczce. Dodaj garść drobno posiekanego świeżego szpinaku i łyżkę posiekanego szczypiorku. Wylej masę na rozgrzaną patelnię z nieprzywierającą powłoką (możesz delikatnie posmarować ją kroplą oliwy). Smaż na małym ogniu pod przykryciem, aż omlet się zetnie. Podaj omlet z kromką chleba niskobiałkowego lub białego pieczywa pszennego. Do tego wypij filiżankę ciepłej kawy zbożowej z dodatkiem odrobiny mleka (np. ryżowego) bez cukru.
  • Obiad: Kotleciki z kalafiora z ziemniaczanym puree – ugotuj małego kalafiora do miękkości, a następnie rozgnieć go lub zmiksuj. Dodaj 4 łyżki kaszy manny oraz 2 łyżki bułki tartej, wbij 1 białko jajka i dopraw masę posiekaną natką pietruszki oraz szczyptą pieprzu ziołowego. Uformuj małe kotleciki i upiecz je w piekarniku rozgrzanym do 180°C (około 20–25 minut) na papierze do pieczenia. W międzyczasie przygotuj puree z dwóch ziemniaków – obrane ziemniaki pokrój, ugotuj w niesolonej wodzie, a następnie utłucz z odrobiną ciepłego mleka i łyżeczką masła niesolonego. Kotleciki podaj z porcją puree ziemniaczanego oraz lekką surówką z sałaty i ogórka (plasterki świeżego ogórka wymieszaj z listkami sałaty masłowej i skrop oliwą z oliwek).
  • Kolacja: Kanapki z twarożkiem ziołowym – przygotuj pastę z chudego białego sera (twarogu) rozcierając go z łyżką jogurtu naturalnego. Dodaj posiekany szczypiorek i trochę świeżej bazylii, aby nadać aromat. Rozsmaruj twarożek na dwóch małych kromkach białego pieczywa. Na wierzchu ułóż po plasterku ogórka lub rzodkiewki dla chrupkości. Kanapki możesz popić szklanką słabej herbaty z cytryną (bez cukru).

Dzień 3

  • Śniadanie: Jajecznica z pomidorem – roztrzep 1 całe jajo z 1 białkiem w miseczce. Na patelni rozpuść pół łyżeczki masła niesolonego i dodaj pokrojone w kostkę pół małego pomidora (bez skórki). Gdy pomidor lekko się podsmaży, wlej roztrzepane jajka i mieszaj na małym ogniu, aż powstanie ścięta jajecznica. Dopraw ją szczyptą pieprzu ziołowego i świeżym szczypiorkiem. Podaj jajecznicę z jedną kromką chleba pszennego. Taki posiłek dostarcza pełnowartościowego białka z jaj, ale wciąż mieści się w ramach diety nerkowej (ograniczamy się do jednego żółtka). Do śniadania wypij szklankę kompotu jabłkowego (bez cukru).
  • Obiad: Pulpety drobiowe z sosem koperkowym i kaszą kuskus – przygotuj chude mięso mielone z piersi kurczaka (około 100 g). Dodaj do niego łyżkę bułki tartej, jedno białko jajka oraz posiekany ząbek czosnku i uformuj małe pulpeciki. Duś pulpeciki w rondelku w szklance wody z dodatkiem listka laurowego i kawałka marchewki przez około 15 minut. Gdy pulpety się ugotują, dodaj do wywaru łyżeczkę posiekanego koperku i zagęść sos niewielką ilością zawiesiny z mąki (1 łyżeczka mąki pszennej rozmieszana w zimnej wodzie). Osobno przygotuj kaszę kuskus – zalej 4 łyżki kaszy wrzątkiem i przykryj na 5 minut do napęcznienia. Na talerzu podaj porcję kaszy kuskus, na niej ułóż pulpeciki z sosem koperkowym. Obok połóż porcję sałaty lodowej wymieszanej z plasterkami świeżej gruszki (dla słodyczy) i skropionej dressingiem z oliwy i soku z cytryny. To danie jest sycące, a jednocześnie zgodne z zasadami diety nerkowej, ponieważ zawiera kontrolowaną ilość białka i potasu.
  • Kolacja: Kasza jaglana z musem jabłkowym – opłucz 3 łyżki kaszy jaglanej wrzątkiem, aby pozbyć się goryczki, po czym ugotuj ją w szklance wody do miękkości. W osobnym garnuszku duś pokrojone w kostkę jabłko (1 sztuka, obrana ze skórki) z odrobiną wody i cynamonem, aż powstanie gęsty mus. Ugotowaną kaszę wymieszaj z musem jabłkowym i przełóż do miseczki. Możesz dodać pół łyżeczki miodu dla smaku. Taka kolacja na słodko dostarcza węglowodanów złożonych i niewielkiej ilości białka, co jest idealne przed snem. Popij ją szklanką letniej herbaty owocowej lub naparu z melisy, co dodatkowo ułatwi trawienie i relaks przed nocnym odpoczynkiem.

Powyższy jadłospis to tylko przykład tego, jak można skomponować dietę nerkową na co dzień. W praktyce plan żywieniowy powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta – uwzględniać stopień niewydolności nerek, wyniki badań (np. poziom potasu czy fosforu we krwi) oraz ewentualne choroby towarzyszące. Ważne jest, aby każdą dietę konsultować ze specjalistą. Dieta nerkowa, stosowana sumiennie i pod okiem lekarza lub dietetyka, stanowi jednak skuteczne wsparcie dla osłabionych nerek i może poprawić jakość życia osób zmagających się z ich chorobami.

owoce

Przejdź na Szczęśliwy
Sposób Żywienia!