Czym jest dieta bezskrobiowa?

Dieta bezskrobiowa to sposób żywienia, w którym eliminowane są wszystkie produkty zawierające skrobię – węglowodan obecny w zbożach, ziemniakach i roślinach strączkowych. W praktyce oznacza to rezygnację z pieczywa, makaronów, ryżu, ziemniaków oraz innych pokarmów bogatych w skrobię. Taki model diety koncentruje się na produktach białkowych, tłuszczach i warzywach niezawierających skrobi.

Dieta bezskrobiowa znana jest także pod angielską nazwą No Starch Diet (NSD), a bywa określana jako „dieta londyńska”. Pierwotnie opracowano ją z myślą o osobach cierpiących na niektóre schorzenia autoimmunologiczne (np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa), ponieważ miała łagodzić ich objawy poprzez ograniczenie w jelitach bakterii żywiących się skrobią. Obecnie jednak dieta bezskrobiowa zyskała rozgłos jako metoda odchudzania, promowana w mediach społecznościowych.

Główne założenia diety bezskrobiowej

W diecie bezskrobiowej obowiązuje kilka podstawowych zasad, których należy przestrzegać, aby prawidłowo ją stosować:

  • Eliminacja produktów skrobiowych: Ze swojego jadłospisu trzeba wykluczyć wszelkie źródła skrobi. Oznacza to rezygnację z pieczywa, kasz, makaronów, ryżu, ziemniaków, kukurydzy, roślin strączkowych oraz innych pokarmów bogatych w skrobię. Nawet niewielkie dodatki, takie jak panierka z bułki tartej czy zagęstniki na bazie mąki w gotowych sosach, również należy wykluczyć.
  • Unikanie cukrów prostych: Choć nazwa diety wskazuje na skrobię, w praktyce zaleca się także ograniczenie cukru i słodyczy. Eliminacja słodkich przekąsek i napojów pomaga ustabilizować poziom cukru we krwi i zapobiega nagłym skokom glukozy, co sprzyja utrzymaniu energii na równym poziomie.
  • Zwiększenie spożycia białka: W miejsce węglowodanów skrobiowych należy wprowadzić więcej produktów białkowych. Białko syci na długo, wspiera utrzymanie masy mięśniowej i dostarcza niezbędnych aminokwasów. Posiłki w diecie bezskrobiowej zazwyczaj bazują na mięsie, rybach, jajach lub nabiale jako głównym składniku.
  • Duża ilość warzyw bez skrobi: Każdy posiłek powinien zawierać porcję warzyw niskoskrobiowych (np. liściastych, kapustnych, ogórków, pomidorów, papryki, cukinii). Dostarczają one błonnika, witamin i minerałów, co pomaga zrównoważyć wykluczenie produktów zbożowych. Warzywa zapewniają też dużą objętość posiłku, dzięki czemu łatwiej się najeść mimo braku ziemniaków czy pieczywa.
  • Zdrowe tłuszcze jako paliwo: Przy ograniczeniu węglowodanów organizm czerpie energię głównie z tłuszczów. Warto więc sięgać po zdrowe źródła tłuszczu, takie jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej kokosowy, masło klarowane, awokado, orzechy czy pestki. Dodatek tłuszczu do posiłków zwiększa ich sycący charakter i ułatwia wchłanianie witamin (A, D, E, K) rozpuszczalnych w tłuszczach.
  • Sprawdzanie ukrytej skrobi: Czytaj uważnie etykiety produktów przetworzonych. Producenci żywności często dodają skrobię lub mąkę jako zagęstnik do wielu wyrobów: sosów, zup instant, wędlin, jogurtów smakowych czy gotowych dań. Stosując dietę bezskrobiową, należy unikać takich dodatków i wybierać produkty, które ich nie zawierają.
  • Nawodnienie i błonnik: Przy zmianie sposobu odżywiania na bezskrobiowy organizm może reagować przejściowymi problemami trawiennymi. Trzeba pić dużo wody w ciągu dnia (co najmniej 1,5–2 litry), aby zapobiegać zaparciom przy diecie bogatszej w białko i tłuszcz. Mimo eliminacji zbóż staraj się dostarczać błonnik, jedząc warzywa, orzechy oraz ewentualnie korzystając z suplementów błonnika (np. babki płesznik) w razie potrzeby.
  • Zachowanie różnorodności: Aby uniknąć niedoborów pokarmowych, jadłospis bez skrobi powinien być możliwie urozmaicony. Należy w miarę możliwości rotować różne rodzaje dozwolonych produktów: sięgać na przemian po rozmaite gatunki mięs i ryb, różne warzywa i owoce, a także uwzględniać jaja, nabiał oraz fermentowane produkty (np. jogurt naturalny, kefir, kiszonki). Dzięki temu dieta będzie bogatsza w rozmaite składniki odżywcze mimo eliminacji całej grupy pokarmów skrobiowych.

Produkty zalecane w diecie bezskrobiowej

Pomimo wielu eliminacji, dieta bezskrobiowa wciąż może być smaczna i wartościowa odżywczo. Poniżej znajduje się lista produktów, które są zalecane i odgrywają ważną rolę w tym modelu żywienia:

  • Mięso i drób: Wszystkie rodzaje mięsa (wołowina, wieprzowina, cielęcina, jagnięcina) oraz drób (kurczak, indyk, kaczka) są dozwolone, najlepiej w formie nieprzetworzonej. Stanowią one podstawowe źródło pełnowartościowego białka, żelaza i witaminy B12 w diecie bezskrobiowej. Chude gatunki mięsa sprawdzą się, jeśli zależy nam na niższej kaloryczności posiłków, natomiast tłustsze mięsa dostarczą więcej energii z tłuszczu.
  • Ryby i owoce morza: Ryby morskie (np. łosoś, śledź, dorsz, tuńczyk, makrela) oraz ryby słodkowodne (pstrąg, karaś) są jak najbardziej wskazane. Podobnie owoce morza (krewetki, małże, kalmary) można spożywać bez obaw o skrobię. Produkty te dostarczają pełnowartościowego białka, a tłuste ryby morskie są dodatkowo źródłem cennych kwasów omega-3, które wspierają zdrowie serca i działają przeciwzapalnie.
  • Jaja: Jajka (kurze, ale też np. przepiórcze) to kolejny filar diety bezskrobiowej. Nie zawierają skrobi ani cukru, za to obfitują w łatwo przyswajalne białko, zdrowe tłuszcze, witaminy (A, D, E, z grupy B) oraz minerały (selen, żelazo). Jaja są wszechstronne kulinarnie – można z nich przygotować omlety, jajecznice, gotować na twardo, dodawać do sałatek itp., co urozmaica menu.
  • Nabiał i produkty mleczne: Większość naturalnych produktów mlecznych nie zawiera skrobi, dlatego mogą być elementem diety. Zaleca się przede wszystkim fermentowane napoje mleczne jak jogurt naturalny, kefir, maślanka, a także sery (żółte, twarogowe, pleśniowe) oraz śmietanę. Dostarczają one białka, wapnia i witamin z grupy B. Należy jednak wybierać nabiał naturalny, bez dodatku cukru czy skrobi (uwaga na jogurty smakowe i desery mleczne, które mogą zawierać skrobię modyfikowaną jako zagęstnik).
  • Warzywa niskoskrobiowe: Warzywa stanowią bardzo istotny element jadłospisu bez skrobi. Dozwolone są wszystkie warzywa, które mają niską zawartość skrobi: m.in. warzywa liściaste (sałata, szpinak, jarmuż), kapustne (kapusta, brokuły, kalafior, brukselka), korzeniowe o niskiej skrobi (marchew, rzodkiewki), dyniowate (cukinia, dynia zwyczajna w umiarkowanych ilościach), psiankowate niezbyt skrobiowe (papryka, bakłażan, pomidor), a także ogórki, cebula, czosnek, szparagi, por, seler naciowy i wiele innych. Warzywa dostarczają błonnika, witamin (C, K, folianów) i składników mineralnych, jednocześnie mając mało kalorii. Można spożywać je na surowo w sałatkach, gotowane na parze, pieczone czy duszone – w dowolnej postaci.
  • Grzyby: Jadalne grzyby, takie jak pieczarki, boczniaki, kurki czy borowiki, nie zawierają skrobi i mogą urozmaicić posiłki. Grzyby mają niewiele kalorii, a dostarczają błonnika i mikroelementów (np. selenu, miedzi). Stanowią smaczny dodatek do dań mięsnych, jajecznych czy warzywnych.
  • Owoce: Większość świeżych owoców naturalnie nie zawiera skrobi (z wyjątkiem nielicznych, jak np. banany przed pełnym dojrzeniem). Można więc sięgać po jabłka, gruszki, cytrusy, jagody, truskawki, maliny, borówki, śliwki, winogrona, ananasa, mango i inne owoce. Dostarczają one naturalnych cukrów prostych, błonnika, witamin (jak witamina C, beta-karoten) i antyoksydantów. Należy jednak zachować umiar z uwagi na zawartość cukru – porcje owoców najlepiej traktować jako dodatek lub zdrową przekąskę, a nie podstawę posiłku.
  • Orzechy i nasiona: Większość orzechów i pestek jest uboga w skrobię, za to bogata w tłuszcze, błonnik i białko. Migdały, orzechy włoskie, laskowe, macadamia, pestki słonecznika, dyni, siemię lniane, chia – wszystkie te produkty są wartościowe w diecie bezskrobiowej. Stanowią sycącą przekąskę lub dodatek do sałatek. Trzeba jednak uważać na orzechy o wyższej zawartości węglowodanów, takie jak nerkowce czy orzeszki ziemne (te ostatnie to właściwie roślina strączkowa), i spożywać je z umiarem.
  • Zdrowe tłuszcze: Przy komponowaniu posiłków warto wykorzystywać różne źródła tłuszczów, które nie zawierają skrobi. Oprócz tłuszczów obecnych w mięsie, rybach czy nabiale, do dań można dodawać oliwę z oliwek, olej rzepakowy, olej kokosowy, olej lniany, masło i masło klarowane (ghee). Dobrym źródłem tłuszczu jest też awokado oraz oliwki. Tłuszcze te dostarczają energii i kwasów tłuszczowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
  • Napoje bez cukru: W diecie bezskrobiowej zaleca się picie wody, wody mineralnej, herbat (czarnej, zielonej, ziołowej) i kawy – oczywiście bez cukru. Unikać należy natomiast słodzonych napojów gazowanych czy soków dosładzanych cukrem. Można natomiast spożywać świeżo wyciskane soki warzywne lub owocowe (w umiarkowanej ilości) oraz napoje roślinne bez dodatku cukru (np. mleko migdałowe, kokosowe – o ile nie mają dodanej skrobi).

Produkty do unikania w diecie bezskrobiowej

Podstawowym założeniem diety bezskrobiowej jest eliminacja wszystkich pokarmów będących znaczącym źródłem skrobi (oraz cukrów dodanych). Oto główne grupy produktów, których należy unikać na diecie bezskrobiowej:

  • Zboża i produkty zbożowe: Wszystkie tradycyjne zboża zawierają dużo skrobi. Niewskazane jest spożywanie pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa, ryżu czy kukurydzy, a także produktów z nich wytwarzanych. Należy wyeliminować pieczywo (biały i razowy chleb, bułki, bagietki), makarony, kasze (np. mannę, kuskus, jęczmienną, gryczaną), płatki śniadaniowe, mąki oraz wszystko, co z mąki powstaje (naleśniki, ciasta, herbatniki, tortille, pizze, pierogi itp.). Te produkty to główne źródła skrobi w typowej diecie, dlatego w diecie bezskrobiowej są całkowicie zabronione.
  • Ziemniaki i warzywa skrobiowe: Ziemniaki, bataty (słodkie ziemniaki), maniok (kasawa), topinambur i inne bulwy bogate w skrobię należy wykluczyć. Dotyczy to również przetworów z nich, takich jak frytki, chipsy ziemniaczane, puree ziemniaczane, kluseczki, kopytka czy placki ziemniaczane. Uwaga: do warzyw skrobiowych zalicza się też np. kukurydzę (ziarna kukurydzy zawierają dużo skrobi) oraz groszek zielony i bób (młode nasiona roślin strączkowych mają znaczącą ilość skrobi).
  • Rośliny strączkowe: Fasola, ciecierzyca, soczewica, groch, soja oraz produkty z nich przygotowane (np. hummus z ciecierzycy) są bogate w skrobię i dlatego nie mieszczą się w zasadach diety bezskrobiowej. Suche nasiona strączkowych to węglowodany złożone, które w dużej części składają się ze skrobi. Osoby na diecie bez skrobi powinny unikać dań typu fasolka po bretońsku, zupy grochowej, dań z soczewicy itp. (Wyjątek mogą stanowić produkty sojowe o niskiej zawartości węglowodanów, jak tofu, ale należy sprawdzić etykietę.)
  • Produkty panierowane i zagęszczane mąką: Wszelkie potrawy, które zawierają panierkę z bułki tartej lub mąki, należy je wykluczyć. Kotlety schabowe w panierce, nuggetsy, ryby panierowane – to wszystko dostarcza znacznej ilości skrobi pochodzącej z bułki tartej lub mąki. Podobnie sosy zagęszczane mąką (beszamel, zupy na zasmażce) czy potrawy z dodatkiem ciasta (np. mięsa w cieście) nie są dozwolone. Zamiast tego można przygotowywać mięsa grillowane, pieczone lub duszone bez panierki, a sosy zagęszczać innymi sposobami (np. śmietaną, zblendowanymi warzywami).
  • Słodycze, ciasta i przekąski wysokowęglowodanowe: Wszystkie słodkie wyroby cukiernicze i słone przekąski wykonane z mąki odpadają na diecie bezskrobiowej. Cukierki, czekoladki nadziewane, ciastka, torty, pączki, drożdżówki, gofry, krakersy, paluszki, precelki – te produkty zazwyczaj łączą w sobie mąkę (skrobię) i cukier, dlatego są zabronione. Unikać trzeba również dosładzanych płatków śniadaniowych, batoników zbożowych, granoli itp. Zamiast słodyczy warto wybierać naturalne przekąski: orzechy, surowe warzywa, ewentualnie kawałek gorzkiej czekolady (o wysokiej zawartości kakao i bez dodatku mąki).
  • Napoje słodzone i piwo: Chociaż w płynach nie ma skrobi jako takiej, słodzone napoje dostarczają dużych ilości cukru, który w diecie bezskrobiowej również jest niewskazany. Należy zrezygnować z kolorowych napojów gazowanych, słodzonych soków, energetyków, słodkich drinków. Piwo również nie jest zalecane – powstaje ze słodu zbożowego i choć cukry fermentują do alkoholu, napój ten wciąż dostarcza węglowodanów i kalorii. Jeżeli spożywany jest alkohol, lepszym wyborem będzie lampka wytrawnego wina lub czysty wysokoprocentowy alkohol bez dodatków (oczywiście w umiarkowanych ilościach).
  • Inne produkty z dodatkiem skrobi: Wiele przetworzonych wyrobów spożywczych może zawierać dodaną skrobię lub mąkę jako wypełniacz. Należy uważać na wędliny niskiej jakości, parówki, konserwy mięsne, w których często dodaje się skrobię ziemniaczaną. Również gotowe sosy w słoikach, dania instant, mieszanki przyprawowe (np. fixy do dań) mogą zawierać ukrytą skrobię. Czytanie składu produktu jest zatem bardzo ważne – jeśli wśród składników pojawia się skrobia, mąka lub np. skrobia modyfikowana, produkt taki nie pasuje do założeń diety bezskrobiowej.

Dla kogo jest dieta bezskrobiowa?

Ze względu na swój restrykcyjny charakter, dieta bezskrobiowa znajduje zastosowanie przede wszystkim w szczególnych sytuacjach zdrowotnych, a nie jako uniwersalny model żywienia dla każdego. Stosowana jest najczęściej przez osoby z określonymi problemami zdrowotnymi. Przede wszystkim sięgają po nią pacjenci z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa (ZZSK) lub pokrewnymi chorobami autoimmunologicznymi. To właśnie u chorych na ZZSK zaobserwowano korzystny wpływ diety bezskrobiowej na zmniejszenie dolegliwości – teoria zakłada, że ograniczenie skrobi hamuje rozwój bakterii jelitowych powiązanych z zaostrzeniem stanu zapalnego.

Po dietę bezskrobiową sięgają również niekiedy osoby z insulinoopornością lub stanem przedcukrzycowym, licząc na poprawę kontroli poziomu cukru we krwi dzięki wyeliminowaniu łatwo dostępnych węglowodanów. Warto jednak zaznaczyć, że nie jest to jedyna ani konieczna metoda radzenia sobie z insulinoopornością – często wystarczy ograniczenie cukrów i rafinowanych węglowodanów, bez całkowitego eliminowania skrobi.

Trzecia grupa osób, które interesują się dietą bezskrobiową, to osoby odchudzające się. Ze względu na szybkie efekty (m.in. utratę wody zgromadzonej wraz z glikogenem) oraz wykluczenie wielu kalorycznych produktów, ten model żywienia bywa traktowany jako sposób na zrzucenie wagi. Należy jednak podejść do tego ostrożnie – rezultaty mogą być krótkotrwałe, a restrykcyjność diety sprawia, że nie każdy wytrwa przy takich ograniczeniach.

Generalnie diety bezskrobiowej nie powinny stosować osoby, które nie mają wyraźnych wskazań medycznych do aż takiej eliminacji. Kobiety w ciąży i karmiące piersią, dzieci i młodzież w fazie wzrostu oraz osoby przewlekle chore (np. z chorobami nerek czy wątroby) wymagają pełnowartościowej i urozmaiconej diety – dla nich eliminacja całej grupy produktów mogłaby być niebezpieczna. Również sportowcy i osoby o bardzo dużej aktywności fizycznej mogą źle znosić brak węglowodanów skrobiowych, ponieważ ich mięśnie potrzebują węglowodanów jako paliwa do intensywnego wysiłku. W każdym przypadku, zanim zdecydujemy się na tak specyficzny sposób odżywiania, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Czy dieta bezskrobiowa wpływa na odchudzanie?

Eliminacja skrobi z jadłospisu istotnie wpływa na bilans energetyczny diety, co najczęściej przekłada się na utratę masy ciała – zwłaszcza początkowo. Produkty skrobiowe (pieczywo, makarony, ryż, ziemniaki) są kaloryczne i łatwo zjeść je w nadmiarze. Gdy z dnia na dzień zostaną wykluczone, całkowita podaż kalorii zwykle spada, co prowadzi do chudnięcia. Dodatkowo wyeliminowanie węglowodanów powoduje, że organizm zużywa zapasy glikogenu w mięśniach i wątrobie, uwalniając przy tym wodę – dlatego w pierwszych dniach diety niskowęglowodanowej (takiej jak bezskrobiowa) często obserwuje się szybki spadek wagi o 1–2 kg.

Należy jednak podkreślić, że utrata wagi na diecie bezskrobiowej nie jest automatyczna ani gwarantowana w dłuższej perspektywie. Jeśli osoba na diecie bezskrobiowej będzie spożywać nadmierne ilości tłustych mięs, serów czy orzechów, to mimo braku skrobi może dostarczać zbyt wiele kalorii, co zahamuje spadek masy ciała, a nawet spowoduje tycie. Dlatego, jak w każdej diecie odchudzającej, liczy się ujemny bilans kaloryczny – dieta bezskrobiowa jedynie ułatwia jego osiągnięcie, bo z menu znikają produkty wysokokaloryczne i często podjadane.

Ciekawym efektem ubocznym eliminacji skrobi może być zmniejszenie apetytu. Wiele osób raportuje, że po odstawieniu chleba, makaronu czy słodyczy rzadziej odczuwa napady głodu. Wynika to prawdopodobnie z bardziej stabilnego poziomu cukru we krwi oraz sycącego działania białek i tłuszczów. Dzięki temu odchudzanie na diecie bezskrobiowej może przebiegać bez uczucia ciągłego głodu, co pomaga wytrwać w postanowieniach.

Z drugiej strony, należy pamiętać, że szybka utrata wagi na początku diety bezskrobiowej to głównie ubytek wody, a nie tkanki tłuszczowej. Gdy powróci się do dawnego sposobu jedzenia, organizm szybko uzupełni zapasy glikogenu i wody, co może dać efekt jo-jo. Aby trwale schudnąć, dieta – bez względu na rodzaj – musi być zbilansowana, dopasowana indywidualnie i możliwa do utrzymania na dłuższą metę. Dieta bezskrobiowa nie jest cudowną receptą na odchudzanie sama w sobie, lecz jednym z wielu sposobów ograniczenia kalorii. Dla niektórych osób będzie skuteczna i wygodna, dla innych zbyt restrykcyjna. Ważne jest, by wybierać taką strategię odchudzania, która nie zaszkodzi zdrowiu i będzie do pogodzenia z naszym stylem życia.

Przykładowy jadłospis w diecie bezskrobiowej – przepisy na 3 dni

Poniżej przedstawiono przykładowy trzydniowy jadłospis diety bezskrobiowej. Obejmuje on trzy główne posiłki i dwie przekąski dziennie. Dania są skomponowane z dozwolonych produktów i zawierają dużo warzyw, białka oraz zdrowych tłuszczów. Porcje należy dostosować do własnego zapotrzebowania energetycznego.

Dzień 1

  • Śniadanie: Jajecznica z 2–3 jaj na maśle klarowanym z dodatkiem szczypiorku i pomidora; do tego garść mixu sałat z oliwą z oliwek; kawa lub herbata bez cukru.
  • II śniadanie (przekąska): Garść migdałów (ok. 30 g) oraz pół czerwonego grejpfruta.
  • Obiad: Grillowana pierś z kurczaka (ok. 150 g) przyprawiona ziołami, podana z sałatką grecką (sałata, ogórek, pomidor, oliwki, plaster sera feta, oliwa, oregano).
  • Podwieczorek: Szklanka kefiru naturalnego lub jogurtu naturalnego (ok. 200 ml) z garścią borówek i łyżeczką posiekanych orzechów włoskich.
  • Kolacja: Pieczony łosoś (150–200 g) skropiony sokiem z cytryny, serwowany z brokułami i kalafiorem gotowanymi na parze (porcja warzyw ok. 200 g), polanymi łyżeczką masła.

Dzień 2

  • Śniadanie: Serek wiejski (twaróg ziarnisty ok. 200 g) wymieszany z rzodkiewką i ogórkiem pokrojonymi w kostkę oraz szczypiorkiem; do tego 1 ugotowane jajko na twardo; herbata zielona bez cukru.
  • II śniadanie (przekąska): Koktajl warzywny z pomidora, ogórka, garści szpinaku i natki pietruszki, zblendowanych z dodatkiem soku z cytryny i odrobiną soli (ok. 300 ml świeżego soku warzywnego).
  • Obiad: Gulasz wołowy duszony z warzywami (kawałki chudej wołowiny ok. 150 g duszone z papryką, cukinią, pieczarkami i pomidorami, doprawione czosnkiem i ziołami). Podany w miseczce i posypany natką pietruszki.
  • Podwieczorek: Kilka plasterków żółtego sera (około 50 g, np. gouda lub cheddar) z kilkoma orzechami włoskimi oraz kawałkami surowej papryki jako chrupiącą przekąską.
  • Kolacja: Sałatka z tuńczykiem: tuńczyk w sosie własnym (1 puszka, ok. 130 g), mix sałat, pomidorki koktajlowe, 1/4 czerwonej cebuli, 1 jajko na twardo w ćwiartkach, oliwki. Wszystko polane sosem winegret (oliwa z oliwek, ocet winny, musztarda, zioła).

Dzień 3

  • Śniadanie: Koktajl białkowo-owocowy: zmiksowany napój z 1 szklanki niesłodzonego mleka migdałowego (lub krowiego), garści szpinaku, pół awokado, garści borówek i miarki odżywki białkowej o smaku waniliowym. Taki smoothie dostarcza białka i energii na początek dnia.
  • II śniadanie (przekąska): 2 jajka ugotowane na twardo, podane z kilkoma rzodkiewkami i liśćmi sałaty; do popicia szklanka wody z plasterkiem cytryny.
  • Obiad: Filet z indyka pieczony w ziołach (ok. 150 g), podany z „ryżem” z kalafiora (starty i podduszony kalafior udający ryż, ok. 200 g) oraz surówką z kiszonej kapusty z marchwią i olejem lnianym.
  • Podwieczorek: Mus z awokado i kakao (1/2 awokado zblendowane z łyżką kakao i odrobiną mleka, opcjonalnie z odrobiną ksylitolu do smaku) – zdrowy deser bez dodatku cukru ani skrobi.
  • Kolacja: Leczo warzywne z kiełbasą: duszone warzywa (cukinia, papryka, pomidory, cebula) z kawałkami dobrej jakości kiełbasy bez dodatku skrobi (porcja ok. 200 g). Doprawione papryką słodką i ostrą, podawane na gorąco w miseczce.
owoce

Przejdź na Szczęśliwy
Sposób Żywienia!

Zgłoś się do nas