Czy te „bez dodatku cukru” rzeczywiście nie zawierają cukru?
Bardzo chętnie sięgasz po soki, gdyż są smaczne, kuszą swym aromatem i barwą. Od najmłodszych lat wpajano Ci, że soki to źródło witamin i minerałów. Czy tak jest naprawdę? Czy podczas produkcji soków nie następuje utrata tych najcenniejszych składników? Czy słodki smak soku jest wynikiem użycia słodkich owoców czy jednak znajduje się w nim dodatek cukru? Który z soków zachowuje najwyższą wartość odżywczą?
Zawartość cukru w sokach
Na opakowaniu wielu soków widnieje duży napis „bez dodatku cukru”. Odwracasz opakowanie, a tam znajduje się etykieta z podaną konkretną ilością cukru i to dość znaczną. Czemu tak się dzieje? Otóż nawet jeśli nie dodano cukru do soku, to zawiera on naturalny cukier owocowy, czyli fruktozę, pochodzącą z owoców, z których jest wyprodukowany.
Z uwagi na to, że zawartość cukrów prostych w sokach jest tak znaczna, osoby będące na diecie powinny uważać z ilością wypijanych soków, gdyż zbyt duża ilość cukrów prostych spowalnia proces chudnięcia. Uważać powinni także chorzy na cukrzycę, gdyż soki znacząco podnoszą stężenie glukozy (cukru) we krwi.
Inna sprawa to dodatek cukru do soków. Istnieje dozwolona ilość cukru, która nie musi być uwzględniana na etykiecie, a ma na celu złagodzenie smaku zbyt kwaśnych owoców. Do wartości 15g/l (czyli 2 łyżeczek cukru na litr) sok jest uznawany jako niesłodzony. Dopiero powyżej tej wartości producent zobligowany jest oznaczyć sok jako słodzony. Wyjątek stanowią soki wytwarzane z naprawdę słodkich owoców – gruszek i winogron, do których nie można dodawać cukru.
Istnieją także opinie, że do niektórych soków dodawana jest fruktoza. Jest to cukier naturalnie występujący w owocach, tak więc ciężko udowodnić, że cukier ten został dosypany do soku, gdyż równie dobrze do produkcji mogły być użyte wyjątkowo dojrzałe i słodkie owoce.
Czym różni się sok 100% w kartonie od soku jednodniowego?
Sok 100% w kartonie
Jest to najczęściej spotykany sok na sklepowych półkach, sprzedawany w kartonach. Jest sokiem odtworzonym z zagęszczonego soku lub przecieru owocowego, który otrzymuje się poprzez odparowanie wody. Poddawany jest procesowi pasteryzacji (utrwalany termicznie), która powoduje straty witamin, ale dzięki której sok zachowuje dłuższą datę przydatności do spożycia. Aby przywrócić smak i aromat utracony podczas produkcji dodaje się dozwolone ilości cukru czy kwasu cytrynowego.
Istnieją również soki bezpośrednie, które poddawane są łagodniejszej obróbce termicznej (pasteryzacji) i jak sama nazwa wskazuje nie są odtwarzane z zagęszczonego soku. Takie soki zachowują wyższą wartość odżywczą i lepszy smak.
Sok jednodniowy
Jest sokiem niepasteryzowanym, dzięki czemu zachowuje bogactwo witamin i składników mineralnych, a także wyjątkowy smak i zapach. Jest sokiem najmniej przetworzonym, dlatego też wymaga przechowywania w warunkach chłodniczych i ma krótki termin przydatności do spożycia. Niestety pominięcie pasteryzacji stwarza ryzyko zakażenia bakteriami, przez co soki jednodniowe nie powinny być spożywane przez dzieci poniżej 2 roku życia, a także osoby z obniżoną odpornością. Sprzedawany jest w małych buteleczkach.
Jeśli masz ochotę na sok wyciśnij go sobie sam, a zachowasz najwięcej witamin, minerałów i błonnika pokarmowego. Jeśli brak Ci czasu, a nie możesz obejść się bez soku to kupuj te jednodniowe (najlepiej mętne, z cząstkami owoców), w których straty witamin i błonnika są najmniejsze, a i smak najbardziej „bogaty”. Pamiętaj jednak, że podstawę spożywanych przez Ciebie płynów powinna stanowić woda!
Monika Gątarek – dietetyk