O chrzanie przypominamy sobie zwykle przed Wielkanocą. Bez niego nie może smakować wielkanocna szynka czy żurek, warto więc poznać go bliżej. Chrzan pospolity należy do tej samej rodziny co np. gorczyca, rzodkiewka czy kapusta. Jego ludowa nazwa to warzęcha lub warzucha. Chrzan występuje pospolicie na całym obszarze Polski. Jego działanie jest znane od dawna, a właściwości konserwujące wykorzystywane od lat. Chrzan naszym prababciom pomagał zwalczać katar, gorączkę, no i oczywiści skutki wielkanocnego obżarstwa. Dobrze konserwował – potrawy z chrzanem dłużej były świeże, więc wykorzystywano go na różne sposoby: pieczone mięsa obkładano tartym chrzanem, w jego świeże liście zawijano masło, mięso czy ryby, a domowy chleb pieczono, kładąc bochny na chrzanowych liściach. Do dzisiaj każda gospodyni wie, że liście chrzanu lub kawałek korzenia trzeba dodać do kwaszenia ogórków, żeby były twarde.
Nie wszyscy jednak wiemy, że ze względu na swoje właściwości chrzan w Holandii, Szwajcarii i Francji jest oficjalnie zarejestrowany jako lek!
Nie powinno nas to dziwić, gdyż:
- Korzeń chrzanu pospolitego zawiera: glikozyd sinigrynę która ma właściwości przeciwbakteryjne, asparaginę – aminokwas, którego nasz organizm nie umie produkować, dlatego musi go pobierać z pożywienia, używany kiedyś w leczeniu artretyzmu, mirozynazę – enzym biorący udział w tworzeniu mechanizmów obronnych roślin przeciw patogenom, oraz, prowitaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C oraz sole mineralne fosforu, wapnia, potasu.
- Chrzan chroni przed infekcjami Starty korzeń chrzanu zawiera ostrą w smaku substancje, taką samą zresztą jaka znajduje się w wasabi (czyli również chrzanie, tyle że japońskim), która dodatkowo zabija bakterie i grzyby. W ten sposób chroni nas przed zatruciami pokarmowymi. Chrzan chroni przed infekcjami także w inny sposób – dostarcza witamin (A, B, C) oraz minerałów (wapnia, potasu, fosforu).
- Chrzan wspomaga trawienie poprzez zwiększenie wydzielania soków trawiennych i w ten sposób reguluje proces trawienia, także potraw ciężkostrawnych.
- Chrzan chroni przed nowotworami ponieważ wykazuje właściwości antyoksydacyjne dzięki zawartości m.in. flawonoidów i glukozynolanów. Według badań, chrzan może być skuteczniejszym lekiem zmniejszającym ryzyko raka niż brokuły.
Warto jednak pamiętać, że chrzan nie jest polecany osobom z zespołem jelita nadwrażliwego, dzieciom do 3. roku życia oraz kobietom w ciąży. Składniki chrzanu, szczególnie spożywane w nadmiernych ilościach, mogą mieć efekt toksyczny i drażniący.
Przygotowując więc obiad czy kolację nie zapominajmy wiec o chrzanie!