Bakłażan – czarna piękność!

Oberżyna, gruszka miłosna, bakłażan, jajko krzewiaste, psianka podłużna, takie są nazwy i określenia tego „egzotycznego” dla nas warzywa. Pomimo, że charakteryzuje się ono dekoracyjnym wyglądem i doskonałym smakiem, wydaje nam się nieco tajemnicze. Skąd zatem pochodzi „czarna piękność”? Otóż przybyła do nas z Indii i Pakistanu. Najpierw zagościła we włoskich ogrodach, gdzie traktowano ją, głównie jako roślinę ozdobną. Nieco później trafiła na królewskie stoły. Dziś delektują się nią mieszkańcy Grecji i Turcji, jedząc bakłażany w różnych propozycjach kulinarnych.




Powoli i my zaczynamy przekonywać się również do „czarnej piękności”, która wydaje jadalne owoce, dorastające do 25 cm długości i do 1 kg wagi. Zgodnie z przekonaniem mieszkańców Bliskiego Wschodu, jedzenie bakłażanów to gwarant długowieczności. Przekonajmy się zatem, czy rzeczywiście tak jest?




Zalety zdrowotne oberżyny

  • Świeży owoc zawiera ok. 90% wody, niewielkie ilości białka i tłuszczu oraz zaledwie 2% cukrów.
  • Posiada cenne dla zdrowia pierwiastki takie jak magnez, wapń, żelazo, fosfor czy potas.
  • Zawiera dużo witaminy A i C oraz witamin z grupy B. (Witamina B1 działa korzystnie na układ nerwowy. Witamina B2 wzmacnia skórę i włosy, a kwas foliowy korzystnie wpływa na krwinki czerwone).
  • 100 g bakłażana to ok. 22 kcal.
  • Posiada spore ilości rozpuszczalnego błonnika, dzięki któremu organizm oczyszczany jest ze „złego” cholesterolu.
  • Ma właściwości odtruwające.
  • Zapobiega chorobom układu krążenia.
  • Poprawia przemianę materii.
  • Korzystnie wpływa na układ kostny.




  • Tego nie wiedziałeś o bakłażanie

  • Posiada właściwości odtruwające, dlatego też polecany jest np. po kuracji antybiotykowej.
  • Odpowiada za obniżenie poziomu cholesterolu, przez co zapobiega miażdżycy tętnic i chorobom układu sercowo – naczyniowego.
  • Zawiera antyoksydanty (związki chemiczne, wykazujące zdolność neutralizowania wolnych rodników), które chronią przed ryzykiem zachorowania na nowotwory, choroby układu krążenia oraz podnoszą ogólną odporność organizmu na zakażenia i infekcje.
  • Niestety, pomimo małej zawartości kalorii, oberżyna jest ciężkostrawna. Nie jest wskazana dla kobiet w ciąży, dzieci oraz osób cierpiących na reumatyzm czy podagrę. Jej spożycie powinny ograniczyć także osoby z chorobami trzustki, wątroby i nerek.
  • Ze względu na zawartość solaniny (toksycznego związku, który w nadmiarze może wywołać poważne zatrucia pokarmowe), nie powinno się spożywać niedojrzałych i surowych bakłażanów. Solanina przestaje jednak być szkodliwa po obróbce termicznej (po usmażeniu, pieczeniu lub ugotowaniu bakłażanów).
  • Posiada ciekawą właściwość wspomagającą trawienie tłustych mięs.
  • Ze względu na gorzkawe substancje smakowe, bakłażan posiada właściwości rozluźniające oraz rozkurczowe.




  • Jak wybierać i przechowywać bakłażany?


    Przy zakupie bakłażanów zwracajmy szczególną uwagę na skórkę. Powinna być błyszcząca i napięta oraz niepomarszczona. Należy unikać tych bakłażanów, które mają plamy, uszkodzenia i przebarwienia. Wybierajmy tylko dojrzałe okazy, w miarę miękkie, których miąższ pod naciskiem palca lekko się ugina. Dojrzałe owoce przechowujmy najwyżej przez 3 dni w lodówce, najlepiej owinięte w folię, przeznaczoną do produktów spożywczych.




    Kulinarne szaleństwo z „czarną pięknością”


    Bakłażana można smażyć, grillować i zapiekać z dodatkiem czosnku lub cebuli. Z uwagi na specyficzne właściwości aromatyczne warto łączyć „czarną piękność” z innymi warzywami (np. papryką, cukinią lub pomidorem). Z ugotowanych warzyw można też przygotować pasty do smarowania pieczywa. Przed przyrządzeniem bakłażany tylko myjemy, nie obieramy, gdyż tracą wówczas wartości odżywcze. Istotną rzeczą jest, aby pozbyć się charakterystycznej goryczy oberżyny. W tym celu należy posypać solą grube plastry i pozostawić je na sicie na ok. 20 minut. Potem można starannie je spłukać i osuszyć papierowym ręcznikiem. Dodatkowo plastry warto skropić sokiem z cytryny, żeby nie ściemniały. Bakłażana należy posolić przed smażeniem, dlatego że bardzo chłonie tłuszcz. Można także, wcześniej nasmarować plastry oliwą i smażyć je ok. 5-7 min na suchej patelni.




    A zatem smacznego!


    Bakłażan jest bardzo rzadko uprawiany w Polsce, ale z pewnością zasługuje na większe spopularyzowanie na naszych stołach. Jest wprawdzie dostępny przez cały rok, ale najlepiej smakuje właśnie teraz w okresie naturalnych zbiorów, czyli od czerwca do września. Oto ciekawe propozycje kulinarne, które można samodzielnie i szybko przygotować.




    Mgr inż. Monika Turniak, dietetyk