Miliony kobiet zrobiłoby dosłownie wszystko, by pozbyć się widocznej skórki pomarańczowej ze swoich ud, czy pośladków. Na rynku pojawia się wiele coraz nowszych specyfików, które mają pomóc zwalczyć lub zredukować potworne grudki tłuszczu pod skórą. Poświęcamy wiele czasu na liczne zabiegi pielęgnacyjne, wklepujemy kremy, masujemy i szczotkujemy skórę. Wiele osób sięga po cudowne pigułki. Jednak, czy to wystarczy by pozbyć się cellulitu?
Czym jest i skąd bierze się cellulit?
Cellulit, zwany potocznie skórką pomarańczową lub skórą materacową jest problemem, z którym boryka się około 85% kobiet po 25 roku życia. Z naukowego punktu widzenia, jest to defekt estetyczny spowodowany nieprawidłowym rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej wraz w towarzyszącą patologią w obrębie tkanki łącznej. Nieprawidłowości te objawiają się widocznymi grudkami, wgłębieniami, uwypukleniami, czy bruzdami na powierzchni skóry. Problem ten dotyczy głównie kobiet, jednak może występować także u mężczyzn. Cellulit dotyka nie tylko osoby z nadwagą i otyłością, ale także szczupłe osoby. Zmiany lokalizują się najczęściej w obrębie brzucha, bioder, ud i pośladków. Cellulit jest zjawiskiem, u którego podłoża leży wiele czynników, takich jak: czynniki genetyczne, wiek, hormony płciowe (głównie estrogeny), siedzący tryb życia – mała aktywność fizyczna, szeroko pojęty styl życia, w tym dieta.
Wpływ estrogenów
Kobiety zostały niejako pokrzywdzone przez naturę i obdarowane predyspozycjami do cellulitu. Za najważniejszy, bowiem czynnik etiologiczny powstawania cellulitu uznane zostały właśnie żeńskie hormony płciowe – estrogeny. Pomimo swoich innych prozdrowotnych właściwości, w kontekście pomarańczowej skórki, to one uznawane są za największe zło. Estrogeny to hormony steroidowe, które są odpowiedzialne za rozszerzanie naczyń krwionośnych i limfatycznych, obrzęk tkanek oraz zaburzenia, które prowadzą do nieprawidłowego gromadzenia się tłuszczów w tkance podskórnej oraz toksyn w komórkach tłuszczowych (adipocytach). Zmiany hormonalne w różnych okresach, szczególnie dojrzewania, ciąży, czy menopauzy są etapami, które w szczególności predysponują do występowania pierwszych objawów cellulitu.
Cellulit bardzo ciężko jest wyeliminować całkowicie, jednak prawidłowa, zdrowa dieta, odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne oraz zabiegi kosmetyczne, mogą w znacznym stopniu go zredukować oraz zapobiec dalszemu rozwojowi cellulitu i konsekwencjom.
Dieta w walce z cellulitem
Aby skutecznie walczyć i wygrać z cellulitem nie wystarczy walczyć z nim od zewnątrz, za pomocą kosmetyków i zabiegów. Ważne jest, by przestać „dokarmiać” nasz cellulit i walczyć z nim również od wewnątrz. Do rozwoju pomarańczowej skórki najbardziej przyczynia się niezbilansowana dieta, z dużą zawartością tłuszczy zwierzęcych, nadmierne spożycie węglowodanów (szczególnie prostych, łatwoprzyswajalnych), które sprzyjają rozwojowi insulinooporności oraz odkładaniu tkanki tłuszczowej. Z diety należy wykluczyć wszelkie fast foody, słodycze. Bardzo niekorzystnie wpływa także spożywanie dużej ilości soli, przypraw i dań instant z zawartością glutaminianu monosodowego oraz żywności przetworzonej. Duża zawartość soli w diecie przyczynia się do zatrzymywania wody w organizmie i powstawania obrzęków. Istotne jest odpowiednie spożycie płynów i picie wody (co najmniej 1,5 l wody mineralnej dziennie). Badania dowodzą, że również dieta uboga w błonnik, sprzyjająca powstawaniu zaparć przyczyna się do rozwoju cellulitu. Prowadzi bowiem do zastojów żylnych oraz zwiększonej przepuszczalności naczyń kapilarnych. Negatywnie wpływają także używki: znaczne ilości kofeiny, papierosy i alkohol. Papierosy indukują bardzo duże ilości wolnych rodników w organizmie, które uszkadzają nasze komórki. Regularne spożywanie alkoholu podwyższa stężenie estrogenu i także nie pomoże Nam w walce z cellulitem. Należy także pamiętać, że alkohol dostarcza znaczne ilości nadprogramowych kalorii.
Niestety obecne tempo życia, stres i mała aktywność fizyczna także nie są sprzymierzeńcami w walce z pomarańczową skórką. Siedzący tryb życia sprzyja zmniejszaniu masy mięśniowej oraz przyrostowi tkanki tłuszczowej, na skutek nadmiernie spożywanych kalorii. Przewaga siedzącej pracy utrudnia prawidłowe krążenie żylne. W wyniku tych procesów dochodzi do zaburzenia ukrwienia tkanek i osłabienia metabolizmu w podskórnej tkance tłuszczowej. Co ciekawe, z uwagi właśnie na zastój żylny i nieprawidłowe ukrwienie tkanek, nie sprzyja także w walce z cellulitem noszenie bardzo obcisłych ubrań. Na cellulit wpływają także zaburzenia emocjonalne, depresja, stres, które w znacznym stopniu modyfikują Nasz metabolizm. Walkę z cellulitem mogą także utrudniać schorzenia układu hormonalnego, układu krążenia, przyjmowanie niektórych leków (np. przeciwtarczycowych), czy hormonalna terapia zastępcza, które mogą powodować nieprawidłowości w tkance podskórnej.
Co powinno znaleźć się w diecie antycellulitowej?
Woda
Niezmiernie ważnym aspektem w walce z cellulitem, jest odpowiednia ilość wypijanej wody. Zaleca się wypijać 1,5- 2 litrów wody mineralnej każdego dnia. Odpowiednia ilość wody w diecie antycellulitowej przyspiesza przemianę materii, oczyszcza organizm z toksyn oraz usuwa nadmiar zastanej wody. Dobrym wyborem jest picie wody z dodatkiem soku z cytryny. Z płynów obojętnych zalecana jest także zielona i biała herbata, napar z pokrzywy, skrzypu i krwawnika. Herbaty i napary ziołowe wykazują działanie moczopędne, wspomagają również usuwanie nagromadzonych zapasów wody i toksyn.
Węglowodany
W zmaganiach z cellulitem powinnyśmy unikać węglowodanów prostych. Niestety należy pożegnać wszelkie słodycze i słodkości, cukier, słodkie napoje. Owoce również należy spożywać z umiarem. Białe pieczywo należy zastąpić pieczywem pełnoziarnistym, zawierającym więcej błonnika. Polecane są również węglowodany złożone w postaci kasz, płatków owsianych, brązowego ryżu oraz razowego makaronu.
Zdrowe tłuszcze
Tłuszcze zwierzęce, w jak największym stopniu powinny być zastąpione tłuszczami roślinnymi z grupy omega-3, omega-6 i omega-9. To właśnie zdrowe tłuszcze poprawiają metabolizm tkanek i przyspieszają spalanie tkanki tłuszczowej. Zapobiegają także odkładaniu się zapasów tłuszczu w naszym ciele. Dobrymi źródłami zdrowych tłuszczy w diecie są: oliwa, olej rzepakowy, olej lniany, pestki dyni i słonecznika, orzechy, sezam, olej z pestek dyni, olej z orzechów włoskich, tłuste ryby morskie (łosoś, halibut, makrela, tuńczyk, sardynki), awokado, olej z awokado.
Oczyszczające soki
Dietę antycellulitową warto wzbogacić o świeżo wyciskane soki i koktajle oczyszczające. Kombinacje warzyw i owoców dostarczają duże ilości witaminy C oraz potasu, wspomagają pracę nerek i wątroby, oczyszczając organizm z toksyn. Stosuj jak największy dodatek zielonej pietruszki, lubczyku i selera naciowego.
Warzywa i owoce
Zgodnie z nową Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej warzywa i owoce powinny być naszym fundamentem w codziennej diecie. Są źródłem cennych witamin i składników mineralnych oraz dostarczają Nam sporych ilości błonnika. Warzywa i owoce dzięki zawartości różnych barwników są bogate w antyoksydanty, które chronią nasze komórki przed wolnymi rodnikami i opóźniają procesy starzenia. Należy jednak pamiętać, że w większej ilości powinny być spożywane warzywa, niż owoce. Błonnik zapewnia prawidłową przemianę materii, pracę układu trawiennego oraz ogranicza wchłanianie cukrów i toksyn z przewodu pokarmowego. Spożywanie błonnika zapewnia Nam także dłuższe uczucie sytości po posiłku i uchroni nas przed podjadaniem między posiłkami niezdrowych przekąsek. W diecie antycellulitowej dobrym źródłem błonnika, składników mineralnych i witamin z gr. B są również kiełki (np. rzodkiewki, lucerny, słonecznika, brokułów). Najbardziej zalecane owoce i warzywa w walce z cellulitem to: pomarańcze, cytryny, melon, truskawki i maliny, porzeczki, grejpfrut, jagody, wiśnie i czereśnie, mango, jabłka, szpinak, papryka, marchew, pomidory i koper. Wskazany jest także ananas, który wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej oraz bardzo dobrze reguluje pracę przewodu pokarmowego.
Fitoestrogeny
Korzystne oddziaływanie w diecie antycellulitowej ma zachowanie równowagi hormonalnej. Polecane są, więc produkty zasobne w fitoestrogeny, szczególnie u kobiet w okresie menopauzy. Fitoestrogeny poprzez naśladowanie naturalnych estrogenów, mogą częściowo blokować ich niekorzystne działanie. Produkty bogate w fitoestrogeny to: soja i produkty sojowe, ciecierzyca, soczewica, śliwki, wiśnie, truskawki, nasiona granatu, sezam, siemię lniane, kiełki lucerny.
Przyprawy
W walce z cellulitem należy ograniczyć stosowanie soli, wykluczyć wegetę, maggi oraz kostki rosołowe, a także ostre przyprawy, które sprzyjają zatrzymywaniu wody. Ostre przyprawy mogą także nadmiernie pobudzać nasz apetyt. Należy korzystać z przypraw ziołowych: majeranku, tymianku, bazylii, oregano, estragonu oraz innych świeżych, łagodnych ziół. Nie należy zapominać również o kurkumie, najsilniejszym antyoksydancie. Zalecany jest także korzeń imbiru.
Podsumowanie
Cellulit jest wynikiem zaburzeń gospodarki i nieprawidłowym rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej w tkance podskórnej. Aby skutecznie z nim walczyć należy przestrzegać zdrowej, zbilansowanej diety, połączonej z aktywnością fizyczną, ćwiczeniami modelującymi sylwetkę oraz zabiegami kosmetycznymi i masażami ujędrniającymi skórę.
Bibliografia:
- Jagoda Drąg, Anna Goździalska, Jerzy Jaśkiewicz, Udział hormonów płciowych w patofizjologii cellulitu, Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego 2013, 41-49.
- Emanuele E., Minoretti P., Altabas K., Gaeta E., Altabas V., Adiponectin Expression in Subcutaneous Adipose Tissue is Reduced in Women with Cellulite, Int J Dermatol 2011, 50 (4), 412–416.
- Mariola Gałązka, Anna Galęba, Hassan Nurein, Cellulit jako problem medyczny i estetyczny – etiopatogeneza, objawy, diagnostyka i leczenie, Hygeia Public Health 2014, 49(3), 425-430.
- Khan MH, Rao BK, Sadick NS. Cellulit i podskórna tkanka tłuszczowa: różnice i podobieństwa. [w:] Modelowanie sylwetki. Katz BE, Sadick NS (red). Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011: 19-30.
- Gajewczyk M, Wilczyńska K. Zmiany cellulitowe. Część I – etiologia i profilaktyka. Post Kosmetol 2011, 1(2): 48-49.
- Kosowicz Ewa, Dieta antycellulitowa, wyd. Astrum, 2015.