Czy pieczywo białe jest zdrowe?
Pieczywo białe powstaje z wysokooczyszczonej mąki pszennej (typ 450–550), wody, drożdży lub zakwasu oraz dodatków technologicznych. Daje głównie węglowodany skrobiowe i niewielkie ilości białka; zawartość błonnika jest niska, bo podczas przemiału usuwa się otręby i zarodek. Kromka o masie ok. 25–30 g dostarcza orientacyjnie 60–80 kcal (ok. 240–280 kcal/100 g). Miękisz jest lekki i łatwostrawny, dlatego białe pieczywo bywa tolerowane w okresie rekonwalescencji przewodu pokarmowego. Jeśli mąka jest wzbogacana, bochenek może zawierać trochę kwasu foliowego, żelaza i witamin z grupy B, choć mniej niż wypieki z mąk razowych.
W umiarkowanej porcji pieczywo białe może być elementem zbilansowanego posiłku, o ile połączysz je z białkiem (jajko, twaróg, hummus, tuńczyk), tłuszczami nienasyconymi (oliwa, awokado, orzechy) i warzywami (sałata, pomidor, ogórek, papryka). Dodatek produktów bogatych w błonnik oraz białko obniża ładunek glikemiczny kromki. Wypiek na zakwasie i dłuższa fermentacja mogą poprawiać sytość oraz strawność, a nasiona na skórce (sezam, mak) nieco podnoszą zawartość mikroelementów.
Na co uważać? Białe pieczywo ma zwykle wyższy indeks glikemiczny niż pełnoziarniste, więc w insulinooporności i cukrzycy lepiej łączyć je z białkiem i warzywami lub wybierać rzadziej. Niektóre piekarnie stosują cukier, spulchniacze i tłuszcze utwardzane – czytaj etykiety. Słone dodatki (wędliny, sery żółte) zwiększają spożycie sodu, istotne przy nadciśnieniu. Z uwagi na gluten pieczywo pszenne nie nadaje się przy celiakii; osoby z IBS mogą lepiej tolerować kromkę z długiej fermentacji.
Przechowywanie i podawanie Najlepsze w dniu wypieku; trzymaj w temp. pokojowej do 1–2 dni, dłużej w chłodzie lub zamrażarce (porcjuj kromki). Podgrzewaj krótko w 180 °C lub tosterze. Aby posiłek był „lżejszy”, wybierz 2 cienkie kromki, cienko posmaruj, dołóż warzywa, źródło białka i łyżeczkę oliwy; część mąki w domowym wypieku zastąp pełnoziarnistą, dosyp otrąb lub siemienia. Dzięki takim zestawieniom białe pieczywo łatwiej wpisać w codzienny jadłospis.